Dấu ấn nhiệm kỳ 2010 - 2015 (Bài 15): Hành trình tới vùng nguyên liệu rau - củ - quả lớn

Khi màu xanh chinh phục những miền cát khô cằn và những sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao được thị trường đón nhận cũng là lúc hành trình xây dựng vùng nguyên liệu rau, củ, quả bắt đầu. Chặng thử thách mới đặt ra bài toán sống còn là thị trường tiêu thụ lớn và ổn định. Ở đó, doanh nghiệp (DN) sẽ thiết kế chiến lược và xây dựng đường găng kế hoạch; nông dân là chủ thể sản xuất của chuỗi sản phẩm chủ lực trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp Hà Tĩnh.

>> Rau, củ, quả phủ xanh vùng cát bạc

Thị trường điều tiết sản xuất

Thực tế sau gần 2 năm phát triển rau, củ, quả trên cát đã mang đến cho chúng ta không chỉ bài học về sản xuất mà còn đặt ra yêu cầu phải vượt qua những thử thách cam go trong bài toán thị trường. Chuyện về hàng ngàn tấn củ cải cùng lúc thu hoạch vào thời điểm đầu năm 2015 khiến các tổ chức chính trị - xã hội phải vào cuộc vận động tiêu thụ trên quy mô toàn tỉnh; hay chuyện nhà bếp của một dự án lớn yêu cầu cung ứng cà chua đều đặn trong vòng 1 tháng nhưng các vùng sản xuất của chúng ta không thể đáp ứng... là dẫn chứng về những thách thức của thị trường.

Đúc kết những bài học từ thực tiễn để phát triển chuỗi sản phẩm rau, củ, quả một cách bền vững, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn khẳng định, cần tuân thủ nguyên tắc “lấy thị trường để quyết định sản xuất”, từ đó có sự điều chỉnh sản xuất phù hợp với diễn biến thị trường. Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Bùi Quang Hoàn cho rằng, trong chuỗi sản phẩm nông nghiệp hàng hóa, không ai khác, DN phải nghiên cứu thị trường, từ đó, bố trí thời vụ, cây trồng phù hợp, đồng thời, có chiến lược chế biến, bảo quản để thích ứng với thị trường.

Các vùng rau, củ, quả chuyên canh đang dần hình thành và mở rộng, trong đó, người dân từng bước vươn lên làm chủ sản xuất.

Đóng vai trò đầu tàu của chuỗi rau, củ, quả, các DN tham gia đầu tư đang tìm giải pháp sản xuất phù hợp với sự điều tiết của thị trường. Tổng Giám đốc Mitraco Hà Tĩnh - Dương Tất Thắng cho biết, cùng với việc tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, DN đang tiến tới đa dạng hóa các chủng loại và hình thành các vùng sản xuất chuyên canh để có thể cung ứng những sản phẩm thị trường có nhu cầu ở mọi thời điểm. Trước hết, trong vùng sản xuất của DN, ngoài khu vực chuyên khảo nghiệm các loại giống, các vùng chuyên canh: măng tây, nhóm rau ăn lá, nhóm củ, quả... với tổng cộng hơn 30 đầu sản phẩm đã được hình thành.

Đặc biệt, vùng trồng cây ăn quả với táo, ổi, thanh long ruột đỏ vừa được triển khai đã đơm hoa kết trái, hứa hẹn sẽ tiếp cận thị trường một cách thuận lợi. Tại các điểm liên kết sản xuất với HTX, tổ hợp tác, hộ nông dân, Mitraco đang định hướng cho mỗi vùng lựa chọn sản xuất 5-6 loại cây chủ lực, mỗi vùng sẽ bố trí những nhóm sản phẩm khác nhau và xen kẽ thời điểm xuống giống để giảm áp lực thu hoạch đồng loạt cùng một chủng loại dẫn đến khó khăn trong khâu tiêu thụ.

Còn với Công ty CP Giống cây trồng tỉnh, chiến lược thị trường cho rau, củ, quả đã được tính trước khi bắt tay vào sản xuất. Giám đốc Công ty Võ Thị Hồng Minh cho biết, cùng với việc triển khai vùng sản xuất, công ty đã chủ động liên kết các đầu mối thương mại ở nhiều thành phố, đảm bảo tiêu thụ số lượng sản phẩm hiện có. Về lâu dài, cùng với từng bước mở rộng diện tích sản xuất, công ty sẽ phát huy lợi thế 20 năm gắn bó với thị trường Trung Quốc để tìm đầu ra rộng lớn cho sản phẩm.

Căn cơ chiến lược phân phối sản phẩm

Rau, củ, quả thuộc nhóm sản phẩm tươi sống, khá nhạy cảm trong khâu tiêu thụ, bởi vậy, trên cơ sở đón đầu thị trường, chiến lược phân phối sản phẩm được xem là yếu tố hàng đầu quyết định sự thành bại của mô hình sản xuất. Bởi vậy, Mitraco Hà Tĩnh đã sớm triển khai các chuỗi cửa hàng tiêu thụ trên địa bàn toàn tỉnh. Đến thời điểm này, ngoài các điểm bán hàng ở TP Hà Tĩnh, Mitraco đã có một số cửa hàng ở thị xã Kỳ Anh, KKT Vũng Áng. “Về lâu dài, Mitraco sẽ “phủ sóng” rau, củ, quả trên thị trường toàn tỉnh bằng hình thức mở quầy hàng trực tiếp hoặc hợp đồng tiêu thụ với các điểm thương mại ở các huyện, thị, thành phố” - Tổng Giám đốc Mitraco cho biết.

Từ mô hình tại xã Thạch Văn (Thạch Hà), nhiều địa phương trên toàn tỉnh đã mở rộng diện tích rau, củ, quả để xây dựng vùng nguyên liệu lớn.

Ngoài những chính sách hỗ trợ đã ban hành, tỉnh đang tiếp tục nghiên cứu để đồng hành một cách hiệu quả hơn với DN trong nỗ lực xây dựng chiến lược đầu ra cho sản phẩm. “Trước hết, sản phẩm rau, củ, quả phải chiếm lĩnh được thị trường nội tỉnh với tiềm năng tiêu thụ là 1,3 triệu dân và hàng vạn người đang lao động ở KKT Vũng Áng.

Để làm được điều này, ngành nông nghiệp sẽ cùng DN thực hiện quy trình sản xuất an toàn theo đúng tiêu chuẩn, ngành KH&CN sẽ phải thay mặt Nhà nước kiểm định, xác nhận thương hiệu, chất lượng sản phẩm, chỉ dẫn địa lý và ngành Công thương chịu trách nhiệm phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc hỗ trợ DN phát triển các điểm cung ứng rau, củ, quả trên toàn tỉnh. Yếu tố sống còn để chiếm chỗ đứng trên thị trường là bản thân sản phẩm sạch, an toàn với sức khỏe con người và công tác tuyên truyền, quảng bá, tiếp thị phải thực sự hiệu quả để tạo niềm tin cho người tiêu dùng” - Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn chỉ đạo.

Bài toán phân phối sản phẩm đang được DN tìm lời giải bằng nhiều giải pháp. Trong đó, việc xây dựng các kho cấp đông để bảo quản sản phẩm và hình thành nhà máy sơ chế là yêu cầu số 1. Hiện nay, Mitraco đang tiến hành xây dựng kho 2 cấp đông có đủ sức chứa 1.000 tấn sản phẩm, dự kiến, đến tháng 7/2015, sẽ đưa vào hoạt động. Kho cấp đông làm nhiệm vụ cất trữ sản phẩm ở thời điểm thu hoạch chính vụ, từ đó có thể cung cấp cho mọi nhu cầu của thị trường, đồng thời, giúp DN điều chỉnh thị trường và giữ được thương hiệu sản phẩm. Bên cạnh đó, Mitraco đã kết nối với nhiều đối tác sản xuất các sản phẩm chế biến từ rau, củ, quả, giúp đơn vị khai thác triệt để các sản phẩm, gia tăng giá trị sản xuất.

Con đường để xây dựng mục tiêu hàng ngàn ha rau, củ, quả - vùng nguyên liệu lớn và đạt quy chuẩn quốc tế để vươn tới thị trường xuất khẩu rộng lớn sẽ còn dài với nhiều thách thức, gian nan. Tuy nhiên, chúng ta đã vượt được khó khăn lớn nhất ở chặng khởi đầu là chinh phục những vùng cát hoang hóa. Các vùng sản xuất chuyên canh đang hình thành và mở rộng song song với những bước đi căn cơ của chiến lược thị trường. Ở đó, với vai trò “bà đỡ” của Nhà nước, DN đang từng bước thiết kế chiến lược SXKD, nhà khoa học không ngừng sáng tạo để có những ứng dụng tiên tiến nhất và người nông dân từng ngày vươn lên làm chủ sản xuất trên vùng cát đang sinh sôi những trái ngọt, hoa thơm...

Theo: baohatinh.vn