Góp phần xây dựng thương hiệu Cam Thượng Lộc

Đón tiếp chúng tôi là một người phụ nữ đã ngoài 50 tuổi, khuôn mặt phúc hậu, tươi cười, luôn khoác trên mình bộ quần áo bảo hộ lao động. Chị vui vẻ dẫn chúng tôi ra thăm vườn cam cho quả sai trĩu, kích thước đều, vàng tươi, có những cây cam được trồng hơn 15 năm.
Don đả mời chúng tôi vào nhà thưởng thức những trái cam vườn vừa hái, chị chia sẻ câu chuyện trồng cam của mình.
Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Thượng Lộc, chị kết hôn với Anh Phan Văn Thanh cùng quê. Xã Thượng Lộc quê hương nơi anh chị sinh sống chủ yếu là vùng đồi núi, anh chị được cha mẹ để lại cho hơn 2 ha đất đồi núi. Làm thế nào để vươn lên thoát nghèo là câu hỏi mà ngày đêm vợ chồng chị trăn trở.
Năm 1995, Đảng ủy xã đề ra chủ trương cải tạo vườn tạp. Được chính quyền và các tổ chức đoàn thể vận động, nhận thấy vườn đồi của gia đình có độ dốc, không bị ngập úng, dễ khai thác nguồn nước tưới, gia đình chị quyết định trồng cây ăn quả và mua nhiều loại cây giống về trồng, như: mít, ổi, cam, quýt, vải thiều, nhãn, bưởi phúc trạch, hồng vuông… Trong số các loại cây, nổi trội là cây cam chanh, cây phát triển tốt, nhiều quả và có chất lượng cao, không thua kém các loại cam nổi tiếng khác trên thị trường.
Đến năm 2005, gia đình chị tự nhân giống để trồng trên diện rộng. Chị phát triển diện tích trồng cam lên gần 1 ha. Sau ba năm, cam bắt đầu có quả, cho thu nhập khá, gia đình chị quyết định phá bỏ hết tất cả các loại cây khác, tập trung chuyên canh cam. Đến cuối năm 2015, gia đình chị đã trồng được 1.200 cây cam chanh trên diện tích 2,5 ha, trong đó 300 cây từ 3 - 4 năm tuổi; 400 cây từ 5 năm tuổi trở lên (bình quân mỗi cây  cho thu hoạch 60 - 65 kg quả/cây, đặc biệt một số cây cho 130 -140 kg quả). Thu nhập hàng năm từ cam tăng dần, năm 2015, sau khi trừ các khoản chi phí gia đình bà thu được 500 triệu đồng.
 

Vườn cam trĩu quả của và Phan Thị Hiền
 

Năm 2016, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh, vườn Cam của chị Hiền được cấp chứng nhận VietGAP. Chị cho hay: “Quy trình sản xuất Cam đạt tiêu chuẩn VietGAP không hề khó như ban đầu tôi nghĩ. Chỉ cần sản xuất theo quy trình; hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tuân thủ thời gian cách ly khi thu hoạch; đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động và đặc biệt ghi đầy đủ nhật kí sản xuất”. Từ đó sản lượng và giá trị cam của gia đình chị đã tăng lên nhiều. Đặc biệt, cuối năm 2017, chị đại diện cho huyện nhà mang sản phẩm cam tham dự Lễ hội Cam Hà Tĩnh nên nhiều người tiêu dùng biết đến cam Thượng Lộc hơn.
Mặc dù với kinh nghiệm sản xuất Cam đã hơn 20 năm, nhưng chị vẫn luôn học hỏi tìm tòi những kinh nghiệm sản xuất mới. Chị sử dụng các cây họ đậu như lạc dại, … để trồng vừa cải tạo đất, vườn che phủ, giữ ẩm đất cho vườn cam trồng mới; ủ phân hữu cơ bón cho cây; sử dụng các chế phẩm sinh học phòng trừ sâu bệnh …
Bên cạnh đó, gia đình chị sản xuất cây giống bán cho bà con trong vùng và các địa phương khác, mỗi năm gia đình bà bán ra hơn 10 ngàn cây giống. Mô hình phát triển kinh tế hộ trang trại theo hướng chuyên canh cây ăn quả, kết hợp sản xuất cây giống của gia đình chị tạo việc làm thường xuyên cho 3 lao động với thu nhập 4 - 4,5 triệu đồng/người/tháng, vào mùa thu hoạch sử dụng 6 lao động.
Không chỉ phát triển kinh tế gia đình, chị thường xuyên vận động bà con trong xóm cùng trồng cam, đồng thời giúp đỡ những hộ khó khăn về cây giống, chia sẻ kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Năm 2014, được tỉnh và huyện hỗ trợ tiền mua cây giống (20 ngàn đồng/cây cho hộ trồng cam có quy mô từ 50 cây trở lên), số lượng hộ trồng cam tại xã Thượng Lộc tăng mạnh. Riêng xóm Anh Hùng có 100 hộ được hỗ trợ tiền mua cây giống.
Không chỉ là một người phụ nữ giỏi trong sản xuất mà chị còn là một người tham gia nhiệt tình các công tác xã hội. Ghi nhận những nổ lực đó, chính quyền xã, huyện, tĩnh đã có rất nhiều bằng khen dành tặng chị, như Ủy ban nhân dân tỉnh tặng Bằng khen đạt thành tích xuất sắc trong phong trào sản xuất, kinh doanh giỏi và xây dựng nông thôn mới năm 2015, Bằng khen hộ sản xuất, kinh doanh giỏi giai đoạn 2012 - 2016. Đặc biệt, ngày 20/9/2017, chị được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen nông dân có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi giai đoạn 2012 - 2017. Chị được bầu vào Hội đồng nhân dân cấp huyện nhiệm kỳ 2016 - 2021, chị cũng nằm trong Ban chấp hành Hội nông dân huyện Can Lộc.
 
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho bà Phan Thị Hiền, một trong số 69 nông dân có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất kinh doanh giỏi gia
 

Đến thăm vườn cam của chị vào giữa tháng 11, là vụ chính của cam Hà Tĩnh, lượng cam trên thị trường rất nhiều, nhiều vườn cam đã bán đi vơi nữa, nhưng vườn cam của chị hầu như còn nguyên. Chị cho hay, cam của chị thường bán vào cuối vụ cam, cả dịp gần tết nữa, nên giá cao hơn thời điểm bây giờ, thường cao hơn 10 - 15 nghìn đồng/kg so với thị trường, vì mẫu mã và chất lượng hơn hẳn.
Chia tay xã Thượng Lộc, chúng tôi lưu lại hình ảnh vườn cam trĩu quả, vị cam ngon ngọt, đậm đà, với cách cắt cam đặt biệt của chị  Phan Thị Hiền./.