Ðề tài khoa học cần sát thực tế cuộc sống vùng Tây Nguyên

Trong buổi làm việc với Bộ KH và CN, Viện KH và CN Việt Nam mới đây GS, TS Châu Văn Minh, Ủy viên T.Ư Ðảng, Chủ tịch Viện KH và CN Việt Nam cho rằng, sau hơn 20 năm thực hiện các chương trình Tây Nguyên 1 và Tây Nguyên 2, địa bàn Tây Nguyên nói chung, trong đó có Ðác Nông đang đứng trước các thách thức phải đối mặt. Ðó là kinh tế có bước phát triển đáng kể, song chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm và thiếu bền vững (tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới còn 38%, riêng Ðác Nông xã diện nghèo chiếm 43%-45%). Tình trạng khai thác sử dụng đất phát triển cây công nghiệp (cà-phê, sắn, hồ tiêu) thiếu quy hoạch đã làm cho nhiều diện tích rừng bị tàn phá, đất thoái hóa. Suy thoái môi trường, nhất là suy thoái tài nguyên đất, nước, rừng và suy giảm đa dạng sinh học đang diễn ra một cách nhanh chóng. Tình trạng di dân tự do, khiến mức tăng dân số khó kiểm soát trong khoảng thời gian 20 năm trở lại đây đã và đang làm ảnh hưởng tới các vấn đề an sinh xã hội mà chính quyền địa phương các tỉnh trong khu vực đang tìm cách tháo gỡ...

Từ Ðác Lắc sang Ðác Nông, qua các buổi làm việc, một điểm chung là hai tỉnh đều phấn khởi đón nhận những nội dung chính trong chương trình nghiên cứu Tây Nguyên 3, và các nhóm đề tài cần tập trung từ nay đến năm 2015. TS Nguyễn Ðình Kỳ, Phó Chủ nhiệm Chương trình Tây Nguyên 3 cho biết, dự kiến có chín nhóm nhiệm vụ, với gần 60 đề tài, dự án nghiên cứu, trong đó 40 đề tài, dự án (bao gồm khoa học tự nhiên, khoa học công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn) đã được Bộ KH và CN phê duyệt trong hai năm 2011 - 2012. Ðồng chí Trần Quốc Huy, Ủy viên T.Ư Ðảng, Bí thư Tỉnh ủy Ðác Nông đánh giá: Tây Nguyên nói chung, trong đó có Ðác Nông là tỉnh phần lớn sống dựa vào nông - lâm nghiệp, nhưng qua mấy chục năm khai thác, nay đã xuất hiện nhiều bất cập về giống cây trồng vật nuôi, hiện tượng xói mòn đất, môi trường bị xâm hại, nước cho sản xuất và sinh hoạt đối với đồng bào vùng sâu, vùng xa rất khó khăn... Ðiều đó đòi hỏi các nhà quản lý cũng như cán bộ khoa học trên địa bàn tìm hiểu, nắm bắt người dân đang cần gì trong sản xuất và đời sống. Triển khai chương trình Tây Nguyên 3, cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các nhà khoa học thuộc các viện quốc gia và địa phương. Nhằm trao đổi, hỗ trợ nhau trong việc xác định các đề tài, dự án có giá trị thực tiễn, đáp ứng nhu cầu thực tế cuộc sống. Chẳng hạn khi khu khai thác bô-xít và sản xuất a-lu-min tại xã Nhân Cơ đi vào hoạt động thì vai trò của khoa học và công nghệ phải làm những gì để vừa giải quyết vấn đề môi trường do bùn đỏ, vừa tạo ra các sản phẩm phục vụ đời sống nhân dân trong vùng...