Giảm nghèo ở Bắc Trà My: Tạo sinh kế, sát thực tế

Hướng đến giảm nghèo bền vững

Cũng như bao gia đình đồng bào Ca dong khác, hộ ông Đinh Văn Thành (thôn 7, Trà Tân, Bắc Trà My) tách hộ khẩu từ năm 2009, nằm trong hộ nghèo. Hai vợ chồng trẻ nuôi 2 con nhỏ, dù có đất đai, có sức lao động nhưng không biết làm cách nào để thoát nghèo. Đảng ủy, UBND xã Trà Tân sau khi khảo sát nguyên nhân nghèo, nhận thấy gia đình ông Thành có thể thoát nghèo được nếu có sự trợ giúp, nên đã đồng hành với gia đình. Xã phân công cán bộ nông nghiệp hướng dẫn vợ chồng ông Thành cách trồng lúa nước, hoa màu, đậu, bắp trên diện tích đất ông đang có. Khu vườn quanh nhà cũng được những cán bộ xã Trà Tân góp sức cùng gia đình cải tạo lại để trồng cây ăn trái, khoanh vùng chăn nuôi gia súc gia cầm hợp vệ sinh. Mỗi cán bộ xã Trà Tân góp một ngày lương ủng hộ mua cây keo giống cho ông Thành trồng. Xã cũng huy động sự trợ giúp từ bên ngoài, xây dựng cho ông một ngôi nhà. Ông Thành cũng được hướng dẫn thực hiện các thủ tục để vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Bắc Trà My 30 triệu đồng để mua bò, heo, gà về nuôi. Tất cả sự trợ giúp này thực hiện đồng thời từ cuối năm 2014. Chỉ sau 1 năm, ông Thành đã biết cách làm ăn, cho nguồn thu nhập ổn định và chính thức ra khỏi hộ nghèo vào cuối năm 2015.

Bắc Trà My sẽ tiếp tục đồng hành, trợ sức cho hộ nghèo trong giai đoạn 2016 - 2020.Ảnh: D.L

Ông Thành chỉ một trong số ít là đồng bào dân tộc thiểu số có ý chí vươn lên thoát nghèo, bởi tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự trợ giúp của Nhà nước đã ăn sâu vào suy nghĩ của người dân miền núi. Nghèo đang là nguyên nhân chính khiến cho xã Trà Tân không dám tự tin sẽ đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2017 như lộ trình đề ra. Theo ông Lê Rô - Phó Chủ tịch UBND xã Trà Tân, tiêu chí hộ nghèo còn dưới 10% và tiêu chí thu nhập bình quân của người dân đạt 21 triệu đồng/người/năm là điều rất khó đối với xã vùng cao. Ông Rô cho biết: “Hiện tại, tỷ lệ hộ nghèo của Trà Tân còn 38,3% (tương đương với 213 hộ nghèo). Muốn đến đích nông thôn mới thì năm 2016, 2017 Trà Tân phải giảm mỗi năm gần 15% hộ nghèo, đó là điều rất khó. Nhưng không vì thế mà phải giảm nghèo bằng mọi cách, không giảm nghèo hình thức để đạt chuẩn, bởi nông thôn mới không gì hơn là mang lại cuộc sống tốt hơn cho người dân, nếu con số đạt mà thực chất không đạt thì người dân sẽ tái nghèo nhanh chóng, và cuộc sống không đảm bảo”.

Thay đổi nhận thức

Giảm nghèo càng về sau sẽ càng khó, và khó nhất chính là tác động được vào ý thức của người dân trong việc tự thân cố gắng để giảm nghèo bên cạnh sự trợ sức của Nhà nước. Đối với người dân ở Bắc Trà My, hơn 50% là đồng bào dân tộc thiểu số, việc thay đổi ý thức là điều khó khăn. Bà Nguyễn Thị Minh Thư - Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My cho biết: “Ý thức của người dân không tự giác trong việc giảm nghèo khiến huyện gặp rất nhiều trở ngại. Có thể nói rằng nếu thay đổi được ý thức người dân sẽ thay đổi được căn nguyên gốc rễ của sự nghèo. Nhưng đây không hề là việc dễ dàng, mà phải thực hiện theo kiểu mưa dầm thấm lâu, tác động bằng cách tuyên truyền để thay đổi ý thức, hướng dẫn người dân thoát nghèo theo kiểu trực tiếp, cầm tay chỉ việc chứ không nói suông được”.

Chính vì lẽ trên, chương trình “Cán bộ, đảng viên huyện Bắc Trà My đồng hành với hộ nghèo” sẽ tiếp tục được thực hiện trong giai đoạn mới. Phong trào này đã phát huy hiệu quả kể từ khi được triển khai vào năm 2012. Bây giờ trong giai đoạn mới, Bắc Trà My tiếp tục phân công cán bộ, đảng viên kề vai sát cánh cùng hộ nghèo, giúp họ vượt qua khỏi cái nghèo đã đeo bám từ bao đời. Dù tỉnh chưa ban hành kế hoạch giảm nghèo giai đoạn 2016 - 2020, nhưng Bắc Trà My đã ban hành quyết định phân công cán bộ, đảng viên đồng hành với hộ nghèo giai đoạn mới. Theo đó có 114 hộ nghèo được giao cho 102 cơ quan, đơn vị, địa phương đồng hành giúp đỡ để thoát nghèo bền vững. Mỗi đơn vị, địa phương được phân công sẽ tiếp cận tìm hiểu nguyên nhân nghèo của hộ nghèo mà họ đồng hành, từ đó tác động trực tiếp vào nguyên nhân, làm thay đổi ý thức của hộ nghèo, đồng hành với hộ nghèo từ 2 - 3 năm để giúp hộ nghèo thoát nghèo theo cách phù hợp nhất với hoàn cảnh từng gia đình.

Ở huyện miền núi như Bắc Trà My, loại trừ những hộ nghèo thuộc diện bảo trợ xã hội, nghèo chủ yếu là do không có ý thức thoát nghèo nên lười lao động, hoặc không biết cách làm ăn, thiếu vốn sản xuất. Với hộ nghèo có sức lao động, giúp họ được học nghề, có việc làm ổn định sẽ là hướng tiếp cận đầu tiên, hoặc tiếp cận bằng con đường giúp hộ nghèo biết cách sinh lợi trên chính mảnh đất của họ sẽ hiệu quả hơn, nhất là người miền núi không muốn rời xa bản làng. Theo bà Thư, nguồn lực của Bắc Trà My còn hạn chế nhưng không vì thế mà không trợ sức được cho hộ nghèo. Thiếu nguồn lực nhưng cách tiếp cận để giúp hộ nghèo giảm nghèo không chỉ ở việc đầu tư mà còn ở việc giúp người dân thay đổi ý thức và tiếp cận được với những phương thức sản xuất phù hợp, tái sản xuất để giảm nghèo và không tái nghèo. Bằng nhiều nguồn lực giảm nghèo của trung ương, tỉnh và nội lực của huyện, Bắc Trà My sẽ phấn đấu giảm bình quân mỗi năm hơn 4% tỷ lệ hộ nghèo, và hộ cận nghèo giảm từ 1 đến 1,5%/năm trong giai đoạn 2016 - 2020.

LÊ DIỄM
Nguồn: baoquannam.vn