Tái cơ cấu nông nghiệp, Thủ tướng: Phát triển ĐBSCL là kiến tạo, bền vững

Triển khai 4 lĩnh vực then chốt

Theo báo cáo của Bộ NNPTNT, thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP năm 2017 của Chính phủ và Quyết định số 417/QĐ-TTg ngày 13/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Chương trình hành động tổng thể thực hiện Nghị quyết, thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã chủ động vào cuộc quyết liệt, ưu tiên tập trung tổ chức triển khai 4 lĩnh vực then chốt, đó là:

Xây dựng Chương trình tổng thể phát triển nông nghiệp bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu gắn với xây dựng nông thôn mới vùng ĐBSCL; Phát triển thủy lợi vùng ĐBSCL; Phòng, chống xói lở bờ sông, bờ biển, phòng chống thiên tai; Nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, vật nuôi thủy sản thích ứng với biến đổi khí hậu của vùng.

Đồng thời, Bộ đã ban hành Kế hoạch hành động thực hiện với 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính, gồm: Rà soát, hoàn thiện và bổ sung hệ thống cơ chế, chính sách; Cập nhật và hệ thống hóa số liệu, dữ liệu liên ngành, tăng cường điều tra cơ bản; Xây dựng quy hoạch và tổ chức không gian lãnh thổ; Xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý thích ứng với biến đổi khí hậu; Đầu tư và phát triển hạ tầng; Nghiên cứu, chọn tạo các giống nông nghiệp có chất lượng cao, thích ứng với biến đổi khí hậu; Phát triển và huy động nguồn lực.

Thu hoạch tôm ở ĐBSCL.

Về xây dựng các chương trình, đề án: Đến tháng 12/2019, sẽ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt 3 Chương trình/Đề án: Chương trình tổng thể phát triển nông nghiệp bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu gắn với xây dựng nông thôn mới vùng ĐBSCL; Đề án hiện đại hóa thủy lợi vùng ĐBSCL; Đề án phòng chống sạt lở bờ sông bờ biển toàn quốc, trong đó có Vùng ĐBSCL. Chính phủ cũng đã giao Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương xây dựng Chương trình “Phát triển nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp giai đoạn 2021- 2030”; theo đó, ĐBSCL sẽ tập trung vào 3 nhóm sản phẩm chủ lực đó là thủy sản (cá tra, tôm nước lợ), cây ăn trái và lúa gạo, phấn đấu đến năm 2030, làm chủ nguồn giống trong nước có chất lượng, năng suất, hiệu quả thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thứ trưởng Thường trực Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn nhận định: "Về phát triển bền vững trong nông nghiệp, bao trùm nhất với khu vực ĐBSCL, Chính phủ đã có NQ 120 về phát triển bền vững khu vực ĐBSCL. Chính phủ và các bộ ngành đã nỗ lực lắng nghe bà con để kiến tạo bằng cơ chế, chính sách cho phát triển ĐBSCL với mục tiêu nâng cao đời sống của bà con".

Theo ông Tuấn, để làm được điều đó, với Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã cho thấy sự thay đổi rất rõ tư duy phát triển, chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang những loại cây có giá trị cao hơn.

"Bộ NN và PTNT trình với Thủ tướng 3 Đề án về điều chỉnh khu vực ĐBSCL chuyển từ trữ mặn sang điều tiết mặn phù hợp; đề án về phát triển giống, cây trồng vật nuôi đặc biệt là giống thủy sản đến năm 2025; chương trình phòng chống thiên tai, chống sạt lở. Vừa qua Thủ tướng đã có nhiều hỗ trợ cho vấn đề này"- ông Tuấn cho biết.

Sẽ có nhiều chính sách đột phá cho ĐBSCL

Theo Bộ NNPTNT, với nỗ lực triển khai thực hiện Nghị quyết, cộng hưởng hiệu quả của các chính sách trước đây, nông nghiệp ĐBSCL tiếp tục chứng tỏ được vị trí, vai trò, tầm quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của vùng và cả nước.

Giai đoạn 2016 - 2018, nông nghiệp ĐBSCL tăng trưởng GDP đạt 3%/năm, cao hơn mức tăng bình quân cả nước (2,67%/năm); đóng góp 34,6% GDP toàn ngành nông nghiệp cả nước và 33,5% GDP chung của Vùng. Sự phát triển đó đóng vai trò quan trọng cho phát triển sinh kế, tạo thu nhập, nâng cao đời sống của người dân, bởi lẽ sinh kế chính của người dân nông thôn ĐBSCL vẫn chủ yếu từ nông nghiệp.

Tuy nhiên, thu nhập nông dân còn thiếu tính ổn định và nhiều rủi ro. Thu nhập bình quân đầu người có xu hướng tăng chậm hơn so với trung bình cả nước; năm 2018 đạt 35 triệu đồng/người, thấp hơn mức trung bình cả nước 38,5 triệu đồng/người.

Thời gian tới, để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 120, nâng cao giá trị nông sản, nâng cao thu nhập cho người dân, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ 3 chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương xây dựng, hoàn thiện, triển khai các nhóm cơ chế, chính sách cụ thể như: Ban hành Quy chế thí điểm liên kết phát triển kinh tế - xã hội vùng ĐBSCL để hoàn thiện cơ chế điều phối, phát triển vùng ĐBSCL, trong đó có thành lập Hội đồng điều phối vùng; Thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn hiện đại, bền vững; Sửa đổi chính sách đất đai, tạo thuận lợi sản xuất nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, hiệu quả, bền vững;

Hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ, nhất là công nghệ cao; Phát triển vùng đô thị và điểm dân cư nông thôn phù hợp với đặc điểm sinh thái tự nhiên, điều kiện vùng và tiểu vùng sinh thái; Ưu tiên bố trí các nguồn lực phục vụ sản xuất nông nghiệp, ổn định đời sống của người dân; Nghiên cứu xây dựng đề án NTM cho ĐBSCL với các tiêu chí đặc thù; trong đó chú trọng nội dung thích ứng với BĐKH, di dân khỏi vùng nhạy cảm với môi trường, phòng chống thiên tai. Hỗ trợ các nông hộ phát triển sản xuất, kinh doanh để nâng cao thu nhập.