Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới là chủ trương lớn có tính chiến lược của Đảng và Nhà nước ta nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 26 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn giai đoạn 2010- 2020.
Đối với thành phố Hà Tĩnh là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh, cấp ủy chính quyền và nhân dân thành phố luôn xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm, là cơ hội để phát triển sản xuất, huy động tối đa các nguồn lực để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân vùng nông thôn.
Ngay từ khi triển khai thực hiện, Thành phố đã tuyên truyền quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng, nhà nước về chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Thành ủy, HĐND, UBND ban hành các chỉ thị, nghị quyết, xây dựng các chương trình kế hoạch để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện. Thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền thông qua nhiều hình thức để người dân nhận thức đầy đủ vai trò chủ thể của mình trong xây dựng nông thôn mới.
Đồng chí Trần Huy Oánh - Chánh Văn phòng điều phối NTM Tỉnh và Lãnh đạo thành phố kiểm tra mô hình vườn mẫu tại xã Thạch Đồng
Làm đường giao thông nông thôn xã Thạch Đồng
Một trong những dấu ấn nổi bật trong phong trào xây dựng nông thôn mới của thành phố Hà Tĩnh đó là phong trào hiến đất, hiến công trình mở rộng đường giao thông nông thôn. Do lịch sử để lại, các tuyến đường giao thông trước đây nhỏ hẹp, việc đi lại người gặp nhiều khó khăn, các công trình xây dựng như cổng, tường rào, tro tre nằm sát mặt đường. Trong giai đoạn đầu thực hiện phong trào xây dựng nông thôn mới, Thành phố Hà Tĩnh phát động nhiều đợt ra quân phá bỏ vườn tạp, hiến đất mở đường và đã được nhân dân đồng tình ủng hộ. Các xã phân công cán bộ bám địa bàn, thường xuyên về cơ sở tuyên truyền vận động hiến đất, huy động lực lượng về hỗ trợ nhân dân trong công tác giải phóng mặt bằng. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, mỗi cán bộ đảng viên tiên phong gương mẫu trong phong trào hiến đất, hiến công trình để mở rộng các tuyến đường giao thông trục thôn, giao thông ngõ xóm. Bằng sự nêu gương của đội ngũ cán bộ đảng viên, nhân dân đã thấy được chủ trương đúng đắn của cấp trên và đồng tình hưởng ứng, tạo thành phong trào sôi nổi, thiết thực trong phong trào xây dựng nông thôn mới ở thành phố Hà Tĩnh. Nhiều hộ gia đình đã tự nguyện hiến hàng trăm m2 đất vườn, đất ở cùng với cổng, tường rào nhưng ai nấy đều vui vẽ đồng tình ủng hộ. Nhờ vậy đến nay, 100% tuyến đường trục chính của thôn và các tuyến đường ngõ xóm đã được mở rộng, trong đó đường trục chính nền đường rộng từ 7 đến 8 m, mặt đường rộng từ 5 m trở lên đổ bê tông thảm nhựa.
Tuyến đường trục chính của xã Thạch Môn được mở rộng khang trang
Đường trục thôn Thắng lợi, xã Thạch Đồng
Đường trục thôn, xã Thạch Trung
Trong 10 năm qua, Thành phố Hà Tĩnh đã tập trung làm tốt công tác huy động nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới, cùng với việc tranh thủ từ các chương trình mục tiêu, dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn từ các nguồn vốn của Trung ương, của tỉnh, thành phố Hà Tĩnh đã làm tốt công tác xã hội hóa huy động nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt là phát huy tốt quy chế dân chỉ cơ sở, dân biết, dân bàn, dân làm dân kiểm tra, giám sát, nên đã tạo sự đồng thuận thống nhất trao trong nhân dân trong việc huy động các nguồn lực từ sức dân cho việc xây dựng các công trình phục vụ đời sống dân sinh trên địa bàn. Từ năm 2010 đến nay, toàn thành phố đã huy động được số tiền 704 tỷ đồng để xây dựng các công trình hạ tầng phục vụ vụ đời sống dân sinh, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ trực tiếp là 263 tỷ đồng, ngồn vốn lồng ghép từ các chương trình 286 tỷ đồng, doanh nghiệp 10 tỷ đồng và nhân dân đóng góp 131 tỷ đồng.
Nhiều địa phương đã có những cách làm hay, sáng tạo trong công tác xã hội hóa huy động nguồn lực như: vận động các doanh nghiệp, nhân dân vùng hưởng lợi và con em xa quê đóng góp kinh phí, ngày công để làm đường giao thông nông thôn, xây dựng mương tiêu thoát bẩn, xây dựng nhà văn hóa thôn, lắp đặt các dụng cụ luyện tập thể thao tại Trung tâm văn hóa cộng đồng thôn, trồng cây xanh trên các tuyến đường, lắp đặt camera giám sát tình hình an ninh trật tự trên địa bàn vv...
Nhà Văn hóa Thôn Liên Nhật, xã Thạch Hạ
Trường THCS Quang Trung
Thạch Hạ là một trong những điểm sáng về phong trào xây dựng nông thôn mới ở Thành phố Hà Tĩnh. Năm 2013, Thạch Hạ nằm trong tốp 7 xã đầu tiên của tỉnh về đích xây dựng nông thôn mới. Trong những năm qua, xã Thạch Hạ đã có những cách làm sáng tạo, hiệu quả trong xây dưng nông thôn mới. Cấp ủy chính quyền luôn xác định để xây dựng thành công chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, công tác tuyên truyền làm chuyển biến trong tư tưởng và nhận thức của cán bộ đảng viên và nhân dân, tập trung phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Đồng thời làm tốt công tác xã hội hóa huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới. Từ năm 2011 đến 2019, xã Thạch Hạ đã huy động được nguồn lực 270 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp 107 tỷ đồng để xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ đời sống dân sinh.
Cùng với xã Thạch Hạ, trong 10 năm qua, các xã luôn xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, tập trung cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, cả hệ thống chính trị vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động cán bộ, đoàn viên, hội viên chung sức hưởng ứng phong trào chung sức xây dựng nông thôn mới, gắn với các phong trào và cuộc vận động khác tại địa phương như cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, tổ chức nhiều đợt phát động ra quân, các đợt cao điểm xây dựng nông thôn mới.
Các tổ chức đoàn thể chính trị của thành phố như Mặt trận tổ quốc TP, Công đoàn, Đoàn Thanh Niên, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân tranh thủ các ngày thứ 7, chủ nhật huy động cán bộ đoàn viên, hội viên tình nguyện về hỗ trợ các xã trong xây dựng nông thôn mới. Các cơ quan đơn vị đóng trên địa bàn thành phố và các tổ chức cơ sở Đảng trực thuộc Đảng bộ thành phố cũng đã nhận đỡ đầu các xã, các thôn trong xây dựng nông thôn mới.
Nhà ở dân cư
Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ thành phố đến cơ sở, với sự chung sức đồng lòng của mỗi người dân, phong trào xây dựng nông thôn mới ở thành phố Hà Tĩnh đã đạt được những kết quả đáng tự hào. Đến nay, đã có 5 xã gồm Thạch Hạ, Thạch Môn, Thạch Bình, Thạch Trung, Thạch Hưng đạt chuẩn nông thôn mới. Xã Thạch Đồng đạt 20/20 tiêu chí, đủ điều kiện để công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới trong quý III năm 2019; 13/47 thôn đạt khu dân cư nông thôn mới kiễu mẫu, 104 vườn được công nhận vườn mẫu; thành phố Hà Tĩnh đã hoàn thành chương trình mục tiêu xây dựng Nông thôn mới.
Việc thực hiện bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới cũng như các quyết định của UBND tỉnh quy định về bộ tiêu chí áp dụng cho việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu như Quyết định 05 ngày 7/2/2017 về ban hành bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới áp dụng trên địa bàn Hà Tĩnh giai đoạn 2017- 2020; Quyết định số 28 ngày 22/5/2019 của UBND tỉnh về xây dựng xã nông thôn mới nâng cao… đã được Thành phố cũng như các xã, thôn triển khai thực hiện nghiêm túc,hiệu quả. Đặc biệt, trong việc thực hiện 20 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, có nhiều tiêu chí được Thành phố tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện với mục tiêu hoàn thành ở mức cao hơn so với quy định, nhằm đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, nông thôn nhưng phải hướng tới đô thị trong tương lai. Điển hình như tiêu chí Quy hoạch. Đến nay đã có 6/6 xã hoàn thành công tác quy hoạch tổng thể, quy hoạch phân khu; Tiêu chí về giao thông: đã tập trung huy động nguồn lực đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng nâng cấp 38 Km đường trục chính của xã, liên xã, được nhựa hóa, bê tông hóa đạt chuẩn 100%; 64,9 Km đường trục thôn và liên thôn đã được mở rộng nâng cấp đạt chuẩn 100%; đường ngõ xóm đã được nhựa hóa, bê tông hóa 42,8/51,9Km đạt 88,3%. Thành phố đã xây dựng mới, nâng cấp 21,5Km kênh mương thủy lợi nội đồng, đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Các tiêu chí như điện, đường, trường trạm đã được đầu tư nâng cấp, sửa chửa, đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Cơ sở vật chất văn hóa ở các thôn đã được nâng cấp, tu sửa, có sân chơi thể thao, khu vui chơi cho người già và trẻ em chủ yếu từ huy động nguồn xã hội hóa. Hạ tầng thương mại trên địa bàn được quy hoạch khá đồng bộ và thu hút đầu tư xã hội hóa đạt kết quả tốt, tiêu biểu như xây dựng chợ Bình Hương tại xã Thạch Trung, với nguồn vốn đầu tư 147 tỷ đồng nhằm đáp ứng nhu cầu giao thương và phát triển thương mại dịch vụ trên địa bàn.
Chợ Bình Hương - Chợ nông thôn được đầu tư từ nguồn xã hội hóa
Cùng với việc dựng đô thị văn minh, các xã phường đã làm tốt công tác xã hội hóa huy động nguồn lực để làm đường giao thông thảm nhựa. Từ việc chỉ tập trung ở một số phường nội thành, nhưng từ đầu năm 2019 đến nay, các xã đã tranh thủ từ các dự án, cơ chế hỗ trợ của Thành phố, tuyên truyền vận động nhân dân tự giải phóng mặt bằng, đóng góp nguồn lực để làm đường thảm nhựa các tuyến đường trục thôn, đường liên xã.
Điển hình trong phong trào này là xã Thạch Trung, trong 8 tháng đầu năm 2019, đã làm mới được 8Km đường thảm nhựa trục thôn và 2Km đường trục xã, với tổng diện tích trên 40.000m2, góp phần làm cho đường làng ngõ xóm phong quang, sạch đẹp, ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường cũng được nâng cao.
Kinh tế phát triển, kết cấu hạ tầng được quan tâm đầu tư, đời sống của người dân được cải thiện và nâng lên rõ rệt. Năm 2019, thu nhập bình quân đầu người ở địa bàn nông thôn đạt 36,68 triệu đồng người/năm, tăng 2,1 lần so với năm 2010. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của thành phố giảm từ 8,85% năm 2010 xuống còn 3,77% năm 2019. Công tác xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội được Thành phố cũng như các xã hết sức quan tâm. Trong những năm qua, Thành phố đã tuyên truyền vận động các doanh nghiệp, nhà hảo tâm và sự đóng góp của toàn xã hội hỗ trợ xây dựng được hàng trăm nhà ở cho hộ nghèo.
Việc phát triển sản xuất được, nâng cao thu nhập cho người dân được Thành phố Hà Tĩnh quan tâm chỉ đạo. Trong những năm qua, Thành phố Hà Tĩnh đã ban hành nhiều cơ chế chính sách kích cầu, hỗ trợ phát triển sản xuất, xây dựng các mô hình kinh tế, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Đến nay, Thành phố đã xây dựng thành công nhiều mô hình phát triển sản xuất như mô hình gà siêu trứng, nuôi tôm thẻ chân trắng, nuôi cá chẽm bằng lồng bè trên sông, thời gian gần đây, nhiều hộ dân đã phát triển mô hình trồng dưa trong nhà lưới, trồng rau bằng phương pháp thủy canh vv….
Mô hình trồng dưa lưới trong nhà lưới ở xã Thạch Hạ
Sau 10 năm triển thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi toàn diện bộ mặt các xã nông thôn thành phố Hà Tĩnh, cơ sở hạ tầng nông thôn được đầu tư nâng cấp đồng bộ, kinh tế có bước tăng trưởng khá, đời sống vật chất tinh thần của cư dân nông thôn được nâng lên rõ rệt; các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục phát triển toàn diện, quy chế dân chủ được thực hiện tốt, hệ thống chính trị được cũng cố kiện toàn, an ninh quốc phòng được giữ vững, khối đại đoàn kết được phát huy. Đó là những tiền đề hết sức quan trọng để Thành phố Hà Tĩnh phát huy những thành quả đã đạt được, tiếp tục huy động các nguồn lực cũng cố và nâng cao chất lượng các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới, phấn đấu trong năm 2019 6/6 xã đạt chuẩn nông thôn mới và thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận đơn vị hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu thôn Liên Nhật xã Thạch Hạ
Thành phố hôm nay trên đà đổi mới và phát triển, Đảng bộ và nhân dân thành phố Hà Tĩnh đang chung sức xây dựng thành phố xứng tầm đô thị loại II.Các phường đang dồn sức cho xây dựng đô thị văn minh, các xã đang tập trung cao cho công cuộc xây dựng nông thôn mới. Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cùng với sự đồng thuận của mỗi người dân, tin tưởng rằng, phong trào xây dựng nông thôn mới ở Thành phố sẽ phát triển lên một tầm cao mới, nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, xây dựng các vùng quê ven đô ngày một trù phú, là nơi đáng sống.