TX Kỳ Anh - nan giải tiêu chí nhà ở dân cư trong xây dựng nông thôn mới

Kỳ Nam là một trong 4 xã của TX Kỳ Anh đang gặp khó khăn trong xây dựng nông thôn mới, nhất là trong thực hiện tiêu chí nhà ở dân cư. Tại 4/4 thôn, thỉnh thoảng lắm mới có vài ngôi nhà mái bằng tạm gọi là khang trang, còn lại phần lớn là những ngôi nhà mái ngói, mái lợp Fibro xi măng nhỏ bé, lẻ tẻ. Nằm lọt thỏm dưới chân núi đèo Ngang, giao thương đi lại khó khăn, kinh tế kém phát triển, người dân nơi đây phần lớn không có việc làm ổn định, thu nhập thấp do đó việc huy động nguồn lực xây dựng NTM lại càng khó khăn hơn.

Nhìn căn nhà của gia đình bà Bùi Thị Niềm, không ai nghĩ đây là chốn dung thân cả gia đình bà trong suốt mấy chục năm nay. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, hai ông bà đã lớn tuổi, ông lại bị bệnh thần kinh, kinh tế gia đình chủ yếu dựa vào mấy sào ruộng và 400 nghìn đồng hỗ trợ người tàn tật. Có được ngôi nhà kiên cố là ước mơ của gia đình thế nhưng nếu không có sự giúp đỡ ngoại lực thì đối với họ đó chỉ là ước mơ xa vời, Bà Niềm ngậm ngùi chia sẻ "Gia đình tôi cũng muốn có một căn nhà, nhỏ thôi, chỉ cần chắc chắn, không phải hứng chậu khi trời mưa nhưng nghèo quá, chồng lại bệnh tật, lo ăn còn khó nên có khi mãi vẫn không làm được nhà đâu".

Căn nhà nhỏ bé, siêu vẹo của gia đình bà Bùi Thị Niềm, xã Kỳ Nam. TX Kỳ Anh

Hộ gia đình chị Bùi Thị Lới, với 5 con người, 2 vợ chồng cùng 03 đứa con nhỏ, sống trong ngôi nhà 30m2 đã xuống cấp, mặc dù được liệt kê đủ tiêu chí 3 cứng mái cứng, nền cứng, khung cứng, nhưng thực tế ngôi nhà có tuổi thọ hơn 20 năm với mái ngói Fibro xi măng không thể đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tối thiểu. Hơn nữa bão số 10 vừa qua đã tàn phá hư hỏng nặng nề, khó khăn lại càng chồng chất.

Theo kế hoạch, đến năm 2018, xã Kỳ Nam phấn đấu hoàn thành tiêu chí nhà ở dân cư và đạt chuẩn nông thôn mới, tuy nhiên do điều kiện sống của nhiều hộ dân đặc biệt khó khăn cho nên việc hoàn thành tiêu chí nhà ở của xã này là rất khó. Toàn xã Kỳ Nam có 766 hộ, hơn 2500 nhân khẩu, trong đó tỷ lệ có việc làm thường xuyên đạt thấp, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 22 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo lên đến 16%, người dân không tìm được phương thức sản xuất phù hợp, trong khi diện tích canh tác lại hạn hẹp, dẫn đến thực trạng đời sống nhân dân rất khó khăn, việc huy động nguồn lực trong dân hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới là rất khó.

Hầu hết những ngôi nhà ở xã Kỳ Nam đều chưa đạt các tiêu chí 03 cứng

Mặc dù đã nhận được sự đầu tư từ các chương trình hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở nhưng do tình trạng dân cư phân bố rải rác, không đồng đều, chủ yếu tập trung ở các tuyến đường giao thông chính, đường giao thông nông thôn nội vùng... nên việc xây dựng nhà ở tại địa phương thiếu quy hoạch cụ thể, không có thiết kế mẫu, không có hệ thống thoát nước bảo đảm quy định. Nhà ở xập xệ vì người dân không có điều kiện tu sửa. Biết vậy, nhưng đối với chính quyền xã Kỳ Nam chưa có giải pháp để giải quyết vấn đề này. Ông Nguyễn Đình Vin, Chủ tịch UBND xã Kỳ Nam cho biết " Xã đang rà soát phấn đấu trong năm nay sẽ hỗ trợ 06 hộ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Các hộ cũng quyết tâm nhưng với điều kiện kinh tế rất khó khăn, diện tích đất nông nghiệp ít, nên để thực hiện được mục tiêu này là rất nan giải". 

Kỳ Hoa là một trong 02 địa phương của TX Kỳ Anh phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới vào cuối năm 2017. Thời gian qua, cả hệ thống chính trị đã và đang nỗ lực phấn đấu hoàn thiện những tiêu chí chưa đạt, trong đó đến nay Kỳ hoa đã đạt 80% tiêu chí nhà ở dân cư. Tuy nhiên, với sức tàn phá nặng nề của cơn bão số 10 vừa qua, hơn 90% nhà ở của nhân dân Kỳ Hoa bị hư hỏng, tốc mái, do đó việc thực hiện tiêu chí này đã khó nay còn khó hơn.

Theo tiêu chí của Bộ xây dựng, nhà ở đạt tiêu chí nông thôn mới phải bảo đảm các điều kiện như diện tích nhà ở bình quân 14m2/người, kết cấu nhà phải bảo đảm "3 cứng" (gồm: cứng mái, cứng khung, cứng nền) và có niên hạn sử dụng 20 năm trở lên. Ngoài ra, phải có đủ các công trình hạ tầng kỹ thuật phục vụ sinh hoạt như điện, nước sạch, vệ sinh môi trường, giao thông đi lại...

Những ngôi nhà "3 cứng " bị hư hỏng do bão nhưng chưa khắc phục sửa chữa 

Tại các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM như Kỳ Hoa, Kỳ Hà đa phần người dân đã xây được nhà kiên cố bảo đảm "3 cứng" là cứng nền, cứng khung và cứng mái. Thế nhưng khi xét về tiêu chí diện tích và khuôn viên, công trình phụ trợ... thì gần nửa số hộ không đạt. Hiện vẫn còn nhiều nhà cấp 4 đã được xây dựng từ khá lâu và đang xuống cấp, chủ yếu tập trung vào các hộ neo đơn, khó khăn. Hơn nữa trong quá trình xây dựng NTM phát huy nguồn lực nhân dân là cốt lõi, tuy nhiên đối với các xã khó khăn của TX Kỳ Anh việc huy động nguồn lực nhân dân đã khó lại càng khó hơn nữa…

Từ thực tế cho thấy, bên cạnh nguồn kinh phí hỗ trợ của nhà nước và các nhà hảo tâm, việc vận động người dân tích cực chuyển đổi cơ cấu sản xuất, chuyển đổi ngành nghề nhằm tạo thêm việc làm, tăng thêm thu nhập là giải pháp mang tính chủ động, tích cực và hữu hiệu giúp người dân thoát nghèo bền vững, từng bước tích lũy xây dựng nhà ở ổn định, đạt chuẩn. Có như vậy, các địa phương mới thực hiện tốt tiêu chí về nhà ở dân cư và sớm hoàn thành lộ trình xã đạt chuẩn nông thôn mới./

                                                              Theo Minh Hằng-Thừa Đức/thixakyanh.hatinh.vn