Hà Tĩnh: Gần 60 ha ngô bị sâu keo mùa thu gây hại

Những năm gần đây, với mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích, nhiều địa phương tại Hà Tĩnh đã chọn ngô là cây trồng chính và được sản xuất quanh năm, vì thế ngày càng có nhiều tiềm ẩn cho sâu keo mùa thu lưu trú và gây hại.

Theo Báo cáo của chi cục Bảo vệ thực vật Hà Tĩnh, từ giữa tháng 4/2019, sâu keo mùa thu đã xuất hiện gây hại trên ngô Xuân giai đoạn 7-9 lá tại xã Kỳ Lạc, Kỳ Sơn, Kỳ Giang (Kỳ Anh). Trong đó, gây hại nặng nhất trên giống HN68 và HN88 với mật độ trung bình 5 - 7con/m², nơi cao 15 - 20 con/m². Diện tích bị tấn công được xác định là 22 ha.

Chưa dừng lại ở đó, sâu tiếp tục phát sinh và lan rộng. Số liệu đến đầu tháng 8/2019 cơ quan Bảo vệ thực vật tỉnh thông tin, sâu keo mùa thu phát sinh gây hại tại xã Gia Phố, Hương Vĩnh (Hương Khê); Sơn Kim, Sơn Tây (Hương Sơn); Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên). Mật độ phân bố ở vào mức trung bình từ 5 - 7 con/m², nơi cao 10 - 15 con/m² với diện tích nhiễm 37 ha trên các giống NH68, NK7328, CP511, CP11,...

Trước tình hình đó, Sở NN&PTNT đã cử cán bộ chuyên môn trực tiếp xuống cơ sở bám sát đồng ruộng và đôn đốc các địa phương phối hợp với cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền về diễn biến tình hình sâu keo mùa thu và kỹ thuật phòng trừ theo hướng dẫn đến tận bà con nông dân. Đồng thời, khuyến cáo đến bà con nông dân thường xuyên thăm đồng ruộng phát hiện sâu, bệnh sớm và hướng dẫn bà con phun phòng trừ kịp thời.
Theo đó, ở giai đoạn này, cần khoanh vùng những diện tích bị sâu keo gây hại, tùy mức độ để khuyến cáo bà con phun thuốc phòng trừ. Một số diện tích mật độ sâu gây hại còn thấp thì chưa sử dụng thuốc hóa học mà ưu tiên sử dụng các biện pháp bắt thủ công (đặt bẫy).
Hiện, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Tĩnh đang tiếp tục đánh giá nhằm xác định các giống ngô có khả năng kháng, chống chịu với sâu keo mùa thu để thông tin, hướng dẫn nông dân sử dụng, thay thế các giống ngô đã bị loại sâu này gây hại nặng.Cán bộ kỹ thuật Trung tâm Ứng dụng KHKT&BVCTVN huyện Hương Khê kiểm tra ruộng ngô bị sâu keo mùa thu gây hại
 
          Sâu keo mùa thu có tên khoa học Spodoptere frugiperda J.E. Smith, thuộc Bộ cánh vảy (Lepidoptera), Họ ngài đêm (Noctuidea) là loài sâu hại mới, xâm nhập vào nước ta từ tháng 4/2019. Đây là loài sâu đa thực, phàm ăn, có khả năng di trú xa, phát tán mạnh, gây hại nặng. Đặc biệt là trên các loại cây trồng như: ngô và các loại cây trồng khác như lúa, lạc, rau...
Với tình hình thời tiết hiện nay diễn biến phức tạp, nắng nóng đan xen mưa lớn là điều kiện thuận lợi cho sâu phát sinh gây hại, nên bà con cần chú ý thường xuyên thăm đồng ruộng, phát hiện sâu sớm phun phòng trừ kịp thời, hạn chế sâu bùng phát, lây lan trên diện rộng làm ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng cây trồng.
Bà con cần lưu ý một số biện pháp phòng trừ sâu keo mùa thu như sau:
- Vệ sinh đồng ruộng, làm sạch cỏ quanh bờ và giữa ruộng để hạn chế nơi trú ngụ của sâu. Thu gom thân ngô bị hại nặng tiêu hủy để diệt nhộng, ngắt ổ trứng sâu trên ruộng rồi tiêu hủy.
- Khi canh tác, nên luân canh ngô — lúa nước (hoặc cây trồng khác) ngay sau vụ ngô để diệt nhộng trong đất. Làm đất kỹ trước khi gieo trồng cũng góp phân diệt nhộng trong đất.
- Kiểm tra ruộng ngô thường xuyên để phát hiện sớm, đặc biệt ở giai đoạn ngô 3-6 lá để phát hiện ổ trứng, ngắt tiêu hủy. Sử dụng tro bếp hoặc nước xà phòng loãng đổ vào nõn ngô diệt sâu non.
- Sử dụng chế phẩm nấm xanh, nấm trắng, vi khuẩn Bt, virus NPV để phun trừ khi sâu tuổi nhỏ.
- Bẫy bả, bẫy đèn bằng cách sử dụng bẫy dính màu vàng có pheromone giới tính, bẫy bả chua ngọt hoặc bẫy đèn để diệt trưởng thành.
- Khi mật độ sâu trên 4 con/m² có thể dụng thuốc hóa học để phun trừ bằng một trong các loại thuốc thương phẩm hiện có trên địa bàn tỉnh như: Clever 150SC, Agfan 15EC, Obaone 95WG, Match 50EC, Radiant 60SC.  Để phòng trừ đạt hiệu quả cao cần khoanh vùng sâu hại, phun bao vây xung quanh vùng từ ngoài vào trong để hạn chế sâu di chuyển sang ruộng khác, phun kỹ trên cây trồng, dưới mặt đất và cỏ dại quanh ruộng (vì khi thấy động sâu sẽ rơi xuống đất giả chết). Nên phun trừ khi sâu ở độ tuổi 1-3 (giai đoạn ngô 3-6 lá) vào thời điểm sáng sớm hoặc chiều mát.
Ngoài ra cần lưu ý liều lượng pha thuốc theo hướng dẫn ghi trên bao bì, khi phun thuốc gặp trời mưa cần phun lại. Khi phun thuốc phải đảm bảo theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc; đúng nồng độ, liều lượng; đúng lúc; đúng cách).