Phát huy vai trò của giai cấp nông dân trong xây dựng nông thôn mới
Thứ hai - 01/07/2013 20:18
Sáng 1/7, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Hội Nông dân Việt Nam đã khai mạc trọng thể tại Hà Nội. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tới dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Sau đây là toàn văn phát biểu:
“Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Thưa các vị đại biểu, các vị khách quý,
Thưa toàn thể Đại hội,
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI Hội Nông dân Việt Nam là một sự kiện lớn trong đời sống chính trị, xã hội của giai cấp nông dân Việt Nam và nhân dân cả nước ta. Đại hội diễn ra trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang nỗ lực phấn đấu thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng và các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, trong đó có Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới". Đây là dịp để Đại hội bàn và tìm giải pháp xây dựng Hội Nông dân, giai cấp nông dân Việt Nam ngày càng vững mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng các vị khách quý cùng gần 1.200 đại biểu tiêu biểu cho phong trào nông dân và hoạt động của Hội Nông dân Việt Nam về dự Đại hội. Tôi xin gửi đến cán bộ, hội viên các cấp cùng toàn thể bà con nông dân cả nước lời chào trân trọng, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.
Thưa các vị đại biểu, các vị khách quý,
Nông dân Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước và cách mạng, đã có những đóng góp rất lớn trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, ngày nay đang tiếp tục phát huy vai trò, vị trí quan trọng trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng nông thôn mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Chiếm gần 70% dân số và hơn 50% lực lượng lao động xã hội trực tiếp sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và các làng nghề; nông dân Việt Nam, từ trẻ đến già ở miền xuôi hay miền núi, biên giới và hải đảo luôn một lòng theo Đảng; cần cù, sáng tạo, đoàn kết làm nên thắng lợi rất đỗi tự hào trong sản xuất nông nghiệp thời kỳ đổi mới, xây dựng đất nước và hội nhập quốc tế. Những năm gần đây, trong bối cảnh nền kinh tế đất nước chịu ảnh hưởng cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, đóng góp của nông dân, nông nghiệp đã góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội và hỗ trợ đắc lực cho công nghiệp, thương mại, dịch vụ phát triển.
Trong nhiệm kỳ qua, từ thực tiễn hoạt động phong phú và sôi nổi của phong trào nông dân "Sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau xóa đói, giảm nghèo, làm giàu chính đáng", phong trào "Xây dựng nông thôn mới"; các hoạt động "Nhà nông sáng tạo", "Nhà nông đua tài", giúp đỡ người nghèo, ứng phó với thiên tai, lũ lụt,... đã xuất hiện nhiều nông dân giỏi, điển hình tiên tiến, nhiều tổ chức Hội xuất sắc, tạo được dấu ấn tốt đẹp trong đời sống xã hội, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của giai cấp nông dân và Hội Nông dân Việt Nam.
Tôi hoan nghênh và đánh giá cao báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Hội trình bày tại Đại hội. Rõ ràng, 5 năm qua, phong trào nông dân cả nước tiếp tục có bước phát triển, đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hội Nông dân Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò là trung tâm và nòng cốt cho phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới, có những bước tiến trong đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; có nhiều đề xuất với Đảng và Nhà nước trong xây dựng chính sách, tháo gỡ khó khăn, tập hợp, vận động các tầng lớp nông dân lao động, sản xuất, học tập, chăm lo đời sống, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nông dân, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần xóa đói, giảm nghèo, tạo việc làm, tăng thu nhập cho nông dân. Các phong trào thi đua tiếp tục được phát động phù hợp với từng đối tượng, thiết thực với lợi ích, nhu cầu của các tầng lớp nông dân, tạo được sự chuyển biến về chất trong phong trào; tổ chức Hội ngày thêm phát triển.
Với những kết quả đạt được, Hội đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận, trao tặng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý. Tôi nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành tích to lớn của phong trào nông dân và Hội Nông dân Việt Nam trong nhiệm kỳ qua. Tôi cũng hoan nghênh và đánh giá cao sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của các cấp uỷ đảng, sự phối hợp chặt chẽ của chính quyền, các bộ, ban, ngành, đoàn thể thành viên trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; xin cảm ơn sự giúp đỡ và sự hợp tác có hiệu quả của các tổ chức nông dân, bạn bè quốc tế đối với sự nghiệp phát triển nông nghiệp, nông thôn Việt Nam.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nghiêm túc nhận thấy rằng, 5 năm qua, phong trào nông dân và hoạt động của Hội Nông dân các cấp còn có những hạn chế, yếu kém. Đó là, phong trào phát triển chưa đồng đều, kết nối chưa sâu rộng, chưa khơi dậy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của các tầng lớp nông dân trong phát triển sản xuất, xây dựng kinh tế tập thể, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư cũng như trong đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Định hướng lãnh đạo, thực thi chính sách, phương pháp vận động, tập hợp nông dân của Hội nhiều lúc còn thiếu cụ thể, chưa thật sự phù hợp với từng đối tượng, vùng miền và yêu cầu chính đáng, hợp pháp của người nông dân. Chậm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội, hiệu quả thực hiện một số chương trình chưa cao.
Tại Đại hội này, các đại biểu cần trao đổi, thảo luận, xác định rõ hơn phương hướng xây dựng giai cấp nông dân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; vai trò của Hội Nông dân trong đại diện và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người nông dân trong kinh tế thị trường; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả của phong trào nông dân; phát huy vai trò của tổ chức hội nông dân trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới cũng như trong thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng.
Thưa các vị đại biểu,
Đại hội lần thứ XI của Đảng đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ của cách mạng nước ta trong 5 năm tới là: Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; phát huy dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; phát triển kinh tế nhanh, bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội; tăng cường hoạt động đối ngoại; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền quốc gia; tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Đảng ta xác định: không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của dân cư nông thôn, tạo sự chuyển biến nhanh hơn ở các vùng còn nhiều khó khăn; nông dân được đào tạo có trình độ ngang bằng với các nước tiên tiến trong khu vực và đủ bản lĩnh chính trị, đóng vai trò làm chủ nông thôn mới. Xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực trước mắt cũng như lâu dài. Xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức hợp lý, xã hội nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ. Xây dựng giai cấp nông dân, củng cố liên minh công nhân - nông dân - trí thức vững mạnh, tạo nền tảng kinh tế - xã hội và chính trị vững chắc cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa.
Tôi đồng tình với phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2013 - 2018 do Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam khóa V trình Đại hội, đặc biệt là về mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, các giải pháp lớn. Chỉ xin nhấn mạnh, gợi mở thêm một số vấn đề để Đại hội thảo luận, xem xét, quyết định:
Một là, Hội Nông dân Việt Nam cần nắm vững và quán triệt thật sâu sắc những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Cương lĩnh chính trị và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ mới; thường xuyên sơ kết việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; tổng kết thực tiễn hoạt động của phong trào nông dân; nắm bắt các nguyện vọng chính đáng của nông dân để tham mưu chính sách cho Đảng, Nhà nước và có những biện pháp cụ thể để đưa các quan điểm, tư tưởng, chủ trương của Đảng vào cuộc sống. Hội cần làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nông dân phát huy truyền thống yêu nước, lao động cần cù, sáng tạo, thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nông dân; tạo điều kiện cho cán bộ, hội viên nông dân được học tập, học nghề; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật; tiếp cận thị trường và nâng cao trình độ để trở thành chủ thể của quá trình phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn.
Hai là, tiếp tục tổ chức và nâng cao chất lượng các phong trào thi đua, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; "phong trào sản xuất kinh doanh giỏi", "chung sức xây dựng nông thôn mới" với các hình thức hợp tác sản xuất hiệu quả, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng lương thực, thực phẩm có chất lượng cao, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Hội cần chú trọng xây dựng các chương trình, đề án, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành để nâng cao chất lượng tư vấn, hỗ trợ nông dân về vốn, pháp luật, khoa học, kỹ thuật, xây dựng thương hiệu và kết nối thị trường trong quá trình thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chuyển dịch kinh tế nông thôn; đẩy mạnh tổ chức học nghề, tạo việc làm, tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo bền vững, tiến tới "no đủ - làm giàu". Hội cần chủ động giúp những nông dân sáng tạo, đi đầu trong mở rộng sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản, trong áp dụng khoa học, kỹ thuật; hỗ trợ hộ, nhóm hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi, chủ trang trại, nông dân trẻ giỏi, giúp họ trở thành những doanh nhân có đủ đức tài, làm nòng cốt trong phong trào xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn.
Ba là, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội, xây dựng, củng cố tổ chức Hội vững mạnh làm "trung tâm và nòng cốt cho phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới". Mọi hoạt động của Hội phải hướng về cơ sở, khu dân cư; cải tiến công tác chỉ đạo điều hành, xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm từng thời kỳ để tập trung chỉ đạo quyết liệt, tạo hiệu quả rõ rệt, tránh hình thức, phô trương, hành chính hóa. Các cấp Hội cần chú trọng xây dựng "Làng văn hóa", phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc giữ gìn và phát huy tinh thần "Đại đoàn kết toàn dân tộc", hết lòng giúp đỡ nhau khi gặp thiên tai, hoạn nạn. Chú trọng xây dựng "Gia đình nông dân văn hóa", bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng tổ chức gia đình, thực hiện nếp sống văn minh, lên án những hành vi tiêu cực, đánh bạc, bạo hành với phụ nữ, trẻ em, vô trách nhiệm với gia đình.
Bốn là, tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Xây dựng đội ngũ cán bộ Hội có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có tư duy sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết với công tác Hội; có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng vận động nông dân. Nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ Hội, đáp ứng yêu cầu, tiêu chuẩn chức danh và vị trí công việc. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Hội cấp cơ sở và huyện, những cán bộ đã qua hoạt động thực tiễn, được "dân tin, dân học tập, dân làm theo" để giới thiệu vào nguồn cán bộ của Đảng, chính quyền.
Năm là, trong sự nghiệp "Đại đoàn kết toàn dân tộc", nhiệm vụ xây dựng giai cấp nông dân, củng cố liên minh công nhân - nông dân - trí thức vững mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng là vấn đề có tính nguyên tắc, là một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng. Một trong những vấn đề lớn của liên minh công nhân - nông dân - trí thức là lấy liên minh về kinh tế làm nền tảng cho liên minh chính trị. Việc trao đổi hàng hóa giữa công nghiệp và nông nghiệp, giữa thành thị và nông thôn là hình thức liên kết kinh tế có tác dụng kích thích mạnh mẽ nông dân sản xuất, kết nối thị trường, hợp tác lao động và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả. Hội Nông dân phải coi đây là khâu quan trọng để hướng dẫn nông dân tổ chức sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Hội phải có quyết tâm cao, biện pháp tốt để dẫn dắt nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi "đi từ thắng lợi mùa vụ đến thắng lợi hợp đồng".
Nhà nước cần tăng đầu tư vốn, có biện pháp bảo vệ thị trường nội địa và phát triển thị trường xuất khẩu nông sản; ban hành các chính sách phù hợp về đất nông nghiệp, đất 2 lúa; bảo đảm giá cả hợp lý đối với những nông sản chủ yếu, những vật tư phục vụ nông nghiệp; bảo đảm lợi ích hài hòa trong các chính sách về an sinh xã hội đối với nông dân. Cấp ủy, chính quyền các địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho Hội Nông dân tham gia xây dựng, giám sát, phản biện xã hội về chính sách, các chương trình xây dựng nông thôn, bảo hiểm nông nghiệp, bảo hiểm xã hội tự nguyện và có bước đi phù hợp để tiến tới người nông dân có trợ cấp hưu trí khi hết tuổi lao động; đồng thời có cơ chế rõ ràng để làm tăng hiệu lực, hiệu quả hoạt động của tổ chức Hội Nông dân, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.
Sáu là, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về công tác dân vận là đợt sinh hoạt chính trị lớn trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Hội Nông dân Việt Nam cần tổ chức thật nghiêm túc việc quán triệt, học tập, triển khai thực hiện tới toàn thể cán bộ, hội viên của Hội. Động lực thúc đẩy phong trào quần chúng là: Phát huy quyền làm chủ, đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân, kết hợp hài hòa các lợi ích, quyền lợi phải đi liền với nghĩa vụ công dân; chú trọng lợi ích trực tiếp của người dân, huy động sức dân đi đôi với bồi dưỡng sức dân.
Xây dựng giai cấp nông dân vững mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; các cấp ủy đảng, chính quyền, các bộ, ban, ngành cần quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn để tổ chức lãnh đạo, xây dựng chương trình hành động, tạo bước chuyển biến rõ rệt về hiệu quả trong nhận thức và ý thức trách nhiệm đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Các cơ quan thông tin đại chúng chú trọng tuyên truyền gương cán bộ, hội viên, nông dân giỏi, điển hình tiên tiến trong các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới; kiên quyết đấu tranh chống tư tưởng xa rời nông thôn, coi thường nông nghiệp, xem nhẹ vai trò người nông dân trong quá trình phát triển.
Nhiệm kỳ tới của Hội công việc sẽ nhiều hơn, có những việc khó khăn, phức tạp hơn, đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ Hội đủ sức lãnh đạo phong trào và công tác Hội. Tại Đại hội này, cùng với việc đóng góp vào Báo cáo chính trị, Điều lệ Hội (sửa đổi, bổ sung), các đại biểu Đại hội còn một nhiệm vụ hết sức quan trọng là bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Hội, gồm các đồng chí có phẩm chất, năng lực, uy tín, nhiệt tình và trách nhiệm cao, đủ sức thực thi các nhiệm vụ do Đại hội đề ra. Đại hội cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, thảo luận dân chủ, sáng suốt lựa chọn những người xứng đáng để bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam , nhiệm kỳ 2013 - 2018.
Thưa các vị đại biểu,
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh hết sức quan tâm đến vấn đề nông dân, coi trọng lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và xây dựng đời sống văn hóa ở nông thôn. Người thường nói : "Nhà nông là chiến sĩ", làm cho "người nghèo thì đủ ăn, người đủ ăn thì khá giàu, người khá giàu thì giàu thêm...". Lời chỉ dẫn của Bác đã và đang được hiện thực hoá trên đất nước ta và dẫn dắt chúng ta nỗ lực hành động.
Chúng ta tin tưởng rằng, với bản chất và truyền thống vẻ vang của giai cấp nông dân và của Hội Nông dân Việt Nam, trong thời gian tới, các phong trào thi đua yêu nước của giai cấp nông dân nước ta sẽ có bước phát triển mới, cao hơn, toàn diện và mạnh mẽ hơn; hoạt động của Hội Nông dân sẽ có nhiều khởi sắc và hiệu quả hơn. Giai cấp nông dân Việt Nam sẽ viết tiếp những trang sử hào hùng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đóng góp xứng đáng vào thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng, làm cho nước ta ngày càng giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Với tình cảm quý trọng, với niềm tin sâu sắc, tôi xin chúc Đại hội VI Hội Nông dân Việt Nam thành công tốt đẹp. Chúc các vị đại biểu mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.