Coi trọng chất lượng xây dựng xã nông thôn mới

Theo thống kê của Ban Chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM thành phố, tính đến cuối năm 2012, xã Tân Thông Hội (một trong 11 xã điểm của Trung ương) và xã Thái Mỹ (một trong năm xã điểm của thành phố) là hai xã (đều thuộc huyện Củ Chi) đầu tiên của thành phố đã hoàn thành 19 trong số 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM. Qua hơn ba năm triển khai chương trình xây dựng NTM, đến nay, xã Tân Thông Hội và xã Thái Mỹ đã đạt được những thành quả tích cực trên nhiều mặt. Tại xã Thái Mỹ, thu nhập bình quân từ 17 triệu đồng/người/năm (năm 2010) đã tăng lên 30,9 triệu đồng/người/năm vào năm 2012, tăng gấp 1,82 lần khi xây dựng đề án. Số hộ nghèo theo tiêu chí mới của thành phố (12 triệu đồng/người/năm) chỉ còn 78 hộ, chiếm 2,8% tổng số hộ của toàn xã. Cơ sở hạ tầng ngày càng khang trang hơn với nhiều tuyến đường giao thông nông thôn được xây mới, đã đưa vào sử dụng 49 tuyến đường với tổng chiều dài hơn 34.800 m. Tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 68,7% trên tổng số 7.632 lao động nông nghiệp... Còn ở xã Tân Thông Hội, thu nhập bình quân từ 18,6 triệu đồng/người/năm (năm 2010) đã lên 34,3 triệu đồng/người/năm (năm 2012). Cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển, đã đưa vào sử dụng 49 tuyến đường với tổng chiều dài hơn 33.100 m. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng khi ngành nông nghiệp chỉ còn chiếm tỷ trọng 20,7%, công nghiệp chiếm 52,6%, dịch vụ chiếm 26,7% tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn. Số hộ nghèo theo tiêu chí mới của thành phố còn 397 hộ, chiếm 4,9% tổng số hộ của toàn xã. Tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 64,7% trên tổng số hơn 25 nghìn lao động nông nghiệp, 100% số hộ dân được sử dụng điện và nước hợp vệ sinh; không còn nhà tạm, nhà dột nát...

Không chỉ hai xã điển hình nêu trên mà tính chung cả sáu xã thí điểm xây dựng NTM, các tiêu chí về thu nhập, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất... đều đã đạt mục tiêu đề ra. Số lượng doanh nghiệp về đầu tư ở các xã NTM đã tăng vọt, có 681 doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực như cơ điện, may mặc, thương mại..., tăng hơn 1,6 lần so cuối năm 2009. Ðáng mừng hơn, các doanh nghiệp này đã thu hút đến 87,5% lao động, góp phần chuyển dịch 13.212 lao động nông nghiệp sang khu vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Về thu nhập, giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích đã tăng 172,5% so năm 2009, nhờ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. Doanh thu bình quân một ha đất sản xuất năm 2009 là 138,5 triệu đồng, năm 2012 là 239 triệu đồng. Thu nhập bình quân đạt từ 24,9 triệu đồng đến 34,3 triệu đồng/người/năm (tăng 1,66 đến 1,94 lần so cuối năm 2009). Trong lĩnh vực nông nghiệp, đất lúa kém hiệu quả đã được chuyển dần sang các cây trồng vật nuôi có hiệu quả cao như rau an toàn, hoa lan, nấm, bò sữa... Xuất hiện ngày càng nhiều hộ nông dân có mô hình sản xuất mang lại hiệu quả và lợi nhuận cao.

Hướng đến sản xuất quy mô lớn

Bên cạnh những kết quả khả quan đã đạt được, Ban Chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM thành phố cũng thừa nhận các xã NTM đang gặp phải không ít khó khăn, vướng mắc trong việc xây dựng NTM. Dù có chính sách khuyến khích chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nhưng một bộ phận nông dân (do không có tài sản thế chấp) vẫn không tiếp cận được vốn vay và hưởng hỗ trợ lãi vay cho nên việc nhân rộng các mô hình sản xuất mới còn hạn chế. Không những vậy, tình trạng sản xuất manh mún vẫn còn phổ biến cho nên việc tiêu thụ sản phẩm còn khó khăn. Ðây cũng là tâm tư chưa có lời giải của nhiều nông dân tại các xã điểm, đều ủng hộ các chính sách phát triển sản xuất nhưng dè dặt trong việc tham gia vì lo ngại đầu ra bấp bênh. Bên cạnh đó, các tổ hợp tác và hợp tác xã được hình thành ngày càng nhiều nhưng hoạt động còn đơn điệu, chưa tạo được niềm tin cho xã viên cho nên số lượng xã viên tham gia còn ít. Do vậy, hiện, thành phố có hàng chục hợp tác xã ở các xã NTM nhưng phần lớn trong đó hoạt động kém hiệu quả...

Vì vậy, một trong những giải pháp cần ưu tiên trong thời gian tới là tăng cường, nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo, định hướng ngành nghề cần đào tạo theo lợi thế của từng vùng NTM; có như vậy mới chuyển dịch lao động từ khu vực nông nghiệp sang các lĩnh vực khác một cách căn cơ, nếu không thì lao động nông nghiệp chuyển dịch qua khu vực khác cũng chỉ làm lao động phổ thông. Ðẩy mạnh phát triển các mô hình nông nghiệp sinh thái - đô thị (sử dụng ít đất đai nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao, bảo vệ môi trường...). Ðặc biệt, cần gây dựng được những hình thức liên kết sản xuất nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất và tiêu thụ ở quy mô lớn. Ðể thực hiện được điều này thì cần xóa dần các tổ hợp tác, tiến dần lên các hợp tác xã có lực lượng xã viên và sản lượng sản xuất lớn; không nên cứng nhắc trong việc thành lập hợp tác xã theo kiểu "đủ mâm, đủ bát" mà cần đặt yếu tố hiệu quả thực tế, liên kết sản xuất chặt chẽ và bảo đảm ổn định lẫn nâng cao thu nhập cho người dân lên hàng đầu. Ngoài ra, linh động và linh hoạt trong phương thức cho vay vốn cũng là một mong mỏi cấp thiết của bà con nông dân ở các xã NTM.

Hoàng Liêm
Theo nhandan.org.vn