XDNTM ở Bình Xuyên: Đúng tiến độ và sớm về đích

“Tận thu” những thuận lợi trên, Bình Xuyên đã nhanh chóng đạt được một số kết quả bất ngờ sau 2 năm triển khai chương trình XDNTM. Đầu tiên phải kể đến thành tích kiện toàn bộ máy chỉ đạo, quản lý thực hiện từ cấp huyện đến cơ sở. Hiện, 100% số xã có Ban chỉ đạo (BCĐ), ban quản lý và ban phát triển thôn. Theo đó, đồng chí Chủ tịch UBND huyện làm Trưởng ban chỉ đạo XDNTM. Trong quá trình thực hiện, BCĐ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện chương trình một cách cụ thể, vì vậy, công việc được triển khai khá thuận lợi. Đặc biệt, huyện đã phối hợp với Văn phòng điều phối NTM Vĩnh Phúc mở 2 lớp tập huấn với 400 lượt người tham dự (bao gồm BCĐ huyện, xã và thôn); 33 lớp cho 10 xã NTM với 4.200 lượt người tham gia; tổ chức nhiều chuyến tham quan học tập các tỉnh bạn cho lãnh đạo 10 xã và các thành viên BCĐ huyện. Ngoài ra, huyện còn thường xuyên tuyên truyền trên các phương diện thông tin đại chúng dưới nhiều hình thức để nhân dân hiểu rõ về chủ trương, đường lối, chính sách XDNTM của các cấp.

Được biết, trước khi triển khai XDNTM, toàn huyện mới đạt 59/190 tiêu chí/10 xã, trong đó có 4 xã đạt cao nhất với 7 tiêu chí; xã thấp nhất đạt 3 tiêu chí (1 xã); có 2 tiêu chí (cơ cấu lao động, môi trường) chưa xã nào đạt. Sau 2 năm, huyện đã cứng hoá được 47,1km đường giao thông nông thôn; 22,4km đường nội đồng; 95,69km kênh mương. Có 17/36 trường học đạt chuẩn. Thắng lợi lớn nhất là tiêu chí quy hoạch, tất cả các xã đều hoàn thành trước tháng 12/2012. Nếu như trước năm 2011, huyện có 47 thôn chưa có nhà văn hoá, thì sau năm 2011, Bình Xuyên đã có kế hoạch hỗ trợ 47 thôn xây dựng nhà văn hoá với mức 150 triệu đồng/nhà. Trước, huyện có 4 chợ nông thôn chưa được đầu tư xây dựng kiên cố thì năm 2012, đã xây mới chợ Tân Phong (5,7 tỷ đồng), phê duyệt địa điểm và thiết kế xây dựng 4 chợ cũ với tổng kinh phí 22,24 tỷ đồng. Giai đoạn 2009-2011, huyện đã xoá xong 404 nhà dột nát (riêng năm 2011 xoá 212 nhà). Tỷ lệ hộ nghèo cũng giảm nhanh, nếu như năm 2011 toàn huyện có 1.065 hộ nghèo thì đến năm 2012 chỉ còn 871 hộ. Tỷ lệ phổ cập trung học cơ sở năm 2011 đạt 93,5%; năm 2012 đạt 94,7%, các xã đều đạt chuẩn về phổ cập giáo dục trung học cơ sở; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 40%; 10/10 xã đạt tiêu chí giáo dục. Đặc biệt, tiêu chí môi trường đã có nhiều khởi sắc so với khi chưa XDNTM, tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch hợp vệ sinh tăng đáng kể, năm 2011 đạt 56%; năm 2012 tăng lên 72%. Hiện, huyện đã khảo sát xây dựng bãi rác tập trung cho các xã, năm 2012 có 4 xã được phê duyệt quy hoạch khu rác thải.

Tuy nhiên, điều đáng ghi nhận vẫn là công tác huy động nguồn lực, sau 2 năm triển khai, huyện đã thu được 178,93 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách 153,24 tỷ đồng; vốn doanh nghiệp 10,15 tỷ đồng; vốn đóng góp của nhân dân 15,23 tỷ đồng. Ngoài ra, các địa phương trong huyện đã huy động người dân đóng góp được 6.224m2 đất, trong đó đất nông nghiệp 4.799m2, đất thổ cư 1.425m2. Tính đến cuối năm 2012, số tiêu chí của 10 xã đã đạt là 107/190, xã cao nhất đạt 14 tiêu chí, xã thấp nhất đạt 8 tiêu chí.

2013-2015, giai đoạn “nước rút” 

Nông dân xã Hương Sơn tham gia làm đường GTNT.

Vì vậy, nhiệm vụ trước mắt của Bình Xuyên khá nặng nề, trước hết vẫn là công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp phải sát sao và kịp thời, nhất là công tác tập huấn, cập nhật kiến thức và tuyên truyền XDNTM cho từng xã. Cụ thể, hệ thống loa truyền thanh của huyện mỗi tuần phát thanh 1 chuyên đề, 1 mô hình điểm về XDNTM. Ở các xã, hàng ngày truyền thanh về chủ trương, chính sách của Trung ương, cơ chế, chương trình của tỉnh, huyện để bà con nắm rõ tình hình, tiến độ thực hiện của địa phương mình. Đặc biệt, đây là giai đoạn về đích nên giải pháp về nguồn vốn là hết sức quan trọng, vì vậy, phải biết tận dụng, đan xen nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước và huy động nguồn vốn tín dụng, vốn đóng góp của doanh nghiệp, nhân dân một cách uyển chuyển, mềm dẻo. Mặt khác, tăng cường đấu giá quyền sử dụng đất, đẩy nhanh tiến độ xây dựng đất dịch vụ để tăng nguồn thu. Ngoài ra, còn phải vận động bà con đóng góp ngày công và hiến đất. Đặc biệt, phải đôn đốc đẩy nhanh tiến độ cắm mốc quy hoạch chi tiết khu trung tâm cho 10 xã. Đẩy mạnh công tác bồi thường giải phóng mặt bằng để kịp thời xây dựng nhà văn hóa thôn, mở rộng diện tích trường học theo chuẩn.

Song song với việc XDNTM, Bình Xuyên còn triển khai một loạt biện pháp khác để hỗ trợ và rút ngắn quá trình XDNTM như: Tích cực vận động nhân dân dồn điền đổi thửa, đẩy mạnh phát triển sản xuất theo hướng hàng hoá, triển khai và nhân rộng các mô hình sản xuất đem lại năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao. Tăng cường áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp; đẩy mạnh chăn nuôi theo hướng trang trại, gia trại đáp ứng nhu cầu thị trường quanh khu vực và khu công nghiệp, đẩy nhanh quá trình giảm nghèo. Kiện toàn các HTX nông nghiệp, khuyến khích HTX phát triển theo hướng đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, sản xuất kinh doanh tổng hợp để có hiệu quả cao. Giải quyết dứt điểm việc xóa bỏ lò gạch thủ công; phê duyệt địa điểm bãi rác cho các xã còn lại; chú trọng công tác tuyên truyền, quản lý nhà nước về giữ gìn bảo vệ môi trường. Cuối cùng, BCĐ huyện thường xuyên tăng cường kiểm tra đôn đốc, bám sát cơ sở, phản ánh kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện để kịp thời tháo gỡ.

Để sớm về đích

Mặc dù việc XDNTM ở Bình Xuyên thời gian qua cơ bản là thuận lợi, song khó khăn, thách thức cũng không ít, nhất là trong giai đoạn về đích.

Theo đó, lĩnh vực giao thông được đánh giá tốt nhưng việc kiên cố hóa đường ngõ, xóm, giao thông nội đồng chưa huy động được nhiều sự đóng góp của nhân dân; ở nhiều xã, công tác này còn chậm được triển khai. Hệ thống thủy lợi đã xuống cấp, chưa được đầu tư kịp thời; nhà văn hóa thôn còn thiếu; trường học chưa đủ diện tích như quy định; chợ nông thôn đa phần là chợ cóc, chợ tạm, trong khi khó thu hút đầu tư để xây dựng kiên cố. Thu nhập của người dân tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với yêu cầu chung, ở một số xã thu nhập của bà con vẫn chủ yếu dựa vào nông nghiệp; tỷ lệ hộ nghèo còn cao. HTX nông nghiệp làm ăn chưa hiệu quả, có xã gần như tê liệt, chưa có hướng đi mới. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có nhiều tiến bộ, song vẫn còn thấp so với yêu cầu. Môi trường nông thôn chưa được cải thiện nhiều; nghĩa trang chưa theo quy hoạch; tỷ lệ người dân được sử dụng nước sạch chưa cao...

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch UBND, Trưởng ban chỉ đạo XDNTM huyện Bình Xuyên cho biết: “Ngoài 2 xã điểm dự kiến về đích năm 2013, Bình Xuyên phấn đấu cuối năm 2015 có 8/10 xã đạt NTM, đạt huyện NTM, vì vậy, chúng tôi chú trọng chương trình XDNTM trong từng giai đoạn, nhất là thời điểm “nước rút” từ nay đến hết năm 2015. Công cuộc XDNTM ở Bình Xuyên cơ bản là thuận lợi, nhưng thách thức cũng không ít, đặc biệt, chương trình lấy xã là đơn vị trung tâm nhưng xã chưa thực sự chủ động trong việc thực hiện, nhất là chưa xây dựng được kế hoạch triển khai chi tiết đến từng nội dung chương trình, từng tiêu chí để phấn đấu hoàn thành mục tiêu đề ra. Mặt khác, trình độ của cán bộ cơ sở chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu XDNTM, vì vậy, công tác tham mưu cho lãnh đạo xã còn yếu”.

Để sớm hoàn thành XDNTM, Bình Xuyên kiến nghị điều chỉnh tiêu chí thu nhập, cơ cấu lao động cho phù hợp, không nhất thiết các xã đều phải có chợ. Đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hệ thống thủy lợi; hỗ trợ kinh phí kịp thời theo cơ chế của tỉnh đã ban hành; có hướng dẫn về chi phí cho hoạt động của BCĐ cấp huyện, xã để làm căn cứ thực hiện.

Dương Thu Hiên