Nghi Xuân xây dựng nông thôn mới trên cơ sở phát huy các giá trị văn hóa

Thứ sáu - 06/01/2017 09:06

Nghi Xuân nằm phía Bắc của tỉnh Hà Tĩnh, là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, hội tụ đầy đủ những tinh hoa của núi Hồng, sông Lam, có nhiều danh nhân, danh thắng nổi tiếng. Nghi Xuân còn là mảnh đất tam hợp, có núi đồi, đồng bằng, sông biển và có một quần thể hàng trăm di tích, văn hóa lịch sử. Đây là những tiềm năng, thế mạnh, là điều kiện thuận lợi, thu hút các nhà đầu tư, giúp Nghi Xuân tăng trưởng kinh tế theo hướng nhanh, mạnh, bền vững để sớm hoàn thành xây dựng nông thôn mới.

Ông Nguyễn Hải Nam - Phó bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân.

Xây dựng nông thôn mới không quên bảo tồn giá trị truyền thống

Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, diện mạo huyện Nghi Xuân đã thực sự có nhiều đổi thay đáng mừng. Tuy nhiên, một vấn đề bức thiết được đặt ra, đó là giải pháp giữ cân bằng, hài hòa giữa phát triển kinh kế với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa. Mặt trái của quá trình đô thị hóa nhanh chóng đã tác động tiêu cực đến đời sống xã hội. Bộ mặt nông thôn đổi thay nhưng những giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của làng quê cũng đang bị mai một. Những nếp nhà cổ kính, cây đa - giếng nước - sân đình đang dần bị thay thế bởi những kiểu kiến trúc “bê tông hóa”. Xây dựng nông thôn mới cũng là một cuộc đấu tranh với nghèo nàn, lạc hậu, với lối sống thực dụng, vô cảm, bài trừ các tệ nạn xã hội đã và đang làm băng hoại đạo đức, nếp sống và những thuần phong, mỹ tục tốt đẹp của làng quê.

Các nghệ nhân hát xẩm Kiều tại thôn Phú Vinh, xã Cổ Đạm

Đứng trước bài toán khó này, Đại hội Đảng bộ huyện Nghi Xuân lần thứ XXI cũng đã đưa ra những chiến lược xây dựng nông thôn mới, phát triển đô thị, kiên quyết không làm mất đi những giá trị văn hóa truyền thống. Đặc biệt là phát huy truyền thống hiếu học của nhân dân Nghi Xuân, truyền thống lá lành đùm lá rách, giúp nhau giảm nghèo bền vững; nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân; không ngừng củng cố các thiết chế văn hóa; tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng gia đình, làng, xã văn hóa, công sở văn minh.

Nghi Xuân là vùng đất có danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du, Tướng quân Nguyễn Công Trứ… Vì vậy, Đảng bộ, chính quyền huyện Nghi Xuân luôn quan tâm sâu sắc đến kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa trọng đại của quê hương, đất nước… Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với phong trào “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” được huyện chú trọng đẩy mạnh và trở thành các hoạt động thường xuyên, rộng khắp.

Đến cuối năm 2015, toàn huyện ước tính có 22.797 gia đình văn hóa, đạt 83%; 102 làng văn hóa, đạt 61%; 100% thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa, trong đó 38% đạt tiêu chí nông thôn mới. Huyện cũng đã khôi phục, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của quê hương như: ca trù Cổ Đạm, ví giặm, trò Kiều… và các lễ hội, các tập quán văn hóa đậm đà bản sắc; xây dựng Kế hoạch hoạt động kỷ niệm 250 năm ngày sinh danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du. Quan tâm, đầu tư các thiết chế văn hóa gắn với việc bảo tồn, trùng tu, nâng cấp các di tích, danh thắng; xây dựng và triển khai Đề án về Tăng cường công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại di tích Đền Chợ Củi, Xuân Hồng. Phong trào thể dục, thể thao quần chúng phát triển sâu rộng, đến cuối năm 2015, toàn huyện có 28,22% gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình thể thao.

Tuy nhiên, quá trình phát triển của Nghi Xuân so với tiềm năng, lợi thế vẫn kiêm tốn và còn bộ lộ những hạn chế. Nói cách khác, văn hóa chưa tham gia vào chuỗi giá trị hàng hóa, chưa trở thành động lực, đòn bẩy cho phát triển.

Ông Nguyễn Hải Nam - Phó bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân ký với Hàn Quốc về đầu tư xây dựng nông thôn mới.

Những giải pháp để Nghi Xuân phát triển trong thời gian tới

Để phát huy những thành quả đã đạt được, khắc phục những mặt còn hạn chế, tiếp tục xây dựng nông thôn mới trên nền những giá trị văn hóa truyền thống của huyện, Nghi Xuân cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

- Không ngừng đẩy mạnh phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo. Phát triển các trường học trên địa bàn đạt chuẩn, nâng cao chất lượng dạy và học, phát huy truyền thống hiếu học của địa phương. Quan tâm hơn nữa việc giáo dục đạo đức, giáo dục kiến thức pháp luật cho học sinh.

- Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, hiệu quả điều hành của chính quyền và các ngành chức năng. Đặc biệt, cần tập trung khai thác tốt tiềm năng, lợi thế, ưu tiên xây dựng cơ sở hạ tầng để phát triển nhanh và đưa ngành du lịch dịch vụ, nhất là du lịch biển, du lịch văn hóa tâm linh trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của huyện.

- Tập trung xây dựng Nghi Xuân sớm trở thành đô thị ven biển, phụ cận thành phố cấp I trong tương lai với quy mô xã, phường, thị trấn hợp lý.

- Rà soát, điều chỉnh, bổ sung, lập mới các quy hoạch ngành, lĩnh vực theo hướng phát huy các tiềm năng lợi thế từng vùng. Hoàn thành quy hoạch phân khu chức năng, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2.000 thị trấn Xuân An và thị trấn Nghi Xuân, Quy hoạch chi tiết các phân khu khu du lịch Xuân Thành, quy hoạch khu đô thị Cương Gián, Xuân Thành; tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, quy hoạch. Điều chỉnh quy hoạch mở rộng khu di tích Nguyễn Công Trứ; quy hoạch dự án đền Ca trù Cổ Đạm ..

- Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức tự giác, tự chủ của người dân; tổ chức tham quan học tập, xây dựng phong trào thi đua, nhân rộng các điển hình tiển tiến. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới, phấn đấu xây dựng đạt chuẩn ít nhất 50% số thôn hoàn thành khu dân cư mẫu.

- Huy động sức mạnh của toàn xã hội nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, khích lệ sáng tạo các giá trị văn hóa mới, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Xây dựng con người, gia đình, cộng đồng nông thôn và môi trường văn hóa nông thôn lành mạnh, phong phú, giàu bản sắc, tạo động lực thúc đẩy phát triển nông nghiệp và nông thôn mới gắn với phát triển đô thị.

Có thể nói, để xây dựng thành công nông thôn mới, gắn với phát triển đô thị trên cơ sở ưu tiên phát triển các giá trị văn hóa truyền thống, huyện Nghi Xuân cần từng bước hiện đại kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; gắn phát triển nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ - thương mại; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch; phát triển các khu dân cư dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa; môi trường sinh thái được bảo vệ; giữ vững an ninh trật tự… Đây chính là nền tảng, động lực, nguồn lực nội sinh góp phần quan trọng bảo đảm xây dựng nông thôn mới bền vững. Để làm được điều này, đòi hỏi chính quyền và mỗi người dân Nghi Xuân phải nhiệt tâm thực hiện đồng bộ và toàn diện các giải pháp trên, nhằm khơi dậy và phát huy tốt vai trò của văn hóa trong công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Theo Nguyễn Hải Nam
Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân/Tạp chí Gia đình và Trẻ em