Lúa Nhật sốt thật rồi!

Tham quan cánh đồng mẫu lớn J02 ở Phú Thọ

16.000 đ/kg thóc tươi tương đương 22.000 đ/kg khô cho những lô đủ tiêu chuẩn làm giống nhưng vẫn không đủ lực để kéo hàng về. 15.000 đ/kg thóc thương phẩm nhưng hiện cũng không có sẵn để mà mua mà phải dặn hay đặt trước. Chưa bao giờ đầu ra cho CĐML ở Phú Thọ lại dễ dàng thế với J02.

Nếu những giống lúa có chất lượng nhất hiện nay đang trồng trên địa bàn tỉnh, thóc thương phẩm bán được 9.000 - 10.000 đ/kg đã là kịch thì J02 làm được nhiều hơn thế. Nông dân Kiều Việt Thiêm ở xã Cao Xá (Lâm Thao) vụ này bán 540 kg thóc thu về 8.600.000 đ, một điều mà chính anh cũng không ngờ tới. Cùng trên một cánh đồng đó, hộ nhà anh Phùng Văn Sơn còn cho thu nhập cao hơn khi bán 625 kg thóc với giá 10.000.000 đ. Rất nhiều nông dân đã hởi lòng, hời dạ về đầu ra như vậy.

Mới đây thôi, CĐML ở vụ xuân tại Cao Xá có 812 hộ dân đăng ký cấy J02 với tổng diện tích 60 ha cũng là bởi có cam kết bảo hiểm về năng suất. Giống mới nên nông dân vừa cấy vừa trông. Không ngờ loại lúa Nhật lại có khả năng chống chịu thời tiết khắc nghiệt hơn hẳn những giống đang cấy phổ biến trong vùng. Trà sớm, trà trung đều tốt, chân vàn, chân trũng, chân một lúa một cá đều thích nghi. Dòng này cho năng suất khá cao (65 - 70 tạ/ha) và nhất là chất lượng ngon, khác biệt hẳn.

Tính ra doanh thu CĐML ở Cao Xá vụ xuân trên 70 triệu đ/ha, lợi nhuận 29 triệu đ/ha (cao hơn từ 13 - 16 triệu đ so với SX giống lúa thông thường), vụ mùa cho gần 100 triệu đ/ha, lợi nhuận 40 triệu đ/ha. Không cần khuyến cáo gì nữa, vụ xuân 2015 này Cao Xá tự định hướng sẽ phát triển khoảng 250 ha J02.

Huyện Thanh Ba SX vụ đầu tiên 30 ha thì vụ sau đăng ký 100 ha, vụ xuân 2015 đăng ký vọt lên hẳn 1.000 ha. Huyện Lâm Thao đi đầu trồng thì vụ xuân 2014 đã cả trăm ha, vụ xuân 2015 đăng ký gấp ba, bốn lần diện tích. Nông dân huyện Thanh Thủy dù chưa trồng J02 mà mới chỉ được xem mô hình thôi vụ xuân 2015 cũng mạnh dạn đăng ký 200 ha.

Đã từng chứng kiến nhiều CĐML của các địa phương, chỉ đạo rất quyết liệt, lúa tốt bời bời, năng suất cực cao nhưng cuối cùng vẫn không thể phát triển rộng ra được bởi thiếu đi khâu kiên quyết: Bao tiêu sản phẩm.

Thiếu bao tiêu, CĐML đơn thuần chỉ là một kênh để cho các doanh nghiệp “chạy” vào bán hàng vật tư nông nghiệp, giống với số lượng sỉ. 

Thế nên tôi cũng khá ngạc nhiên trước tình trạng cháy hàng ở Phú Thọ nơi mà Cty CP Giống - vật tư nông nghiệp công nghệ cao Việt Nam phối hợp với Viện Di truyền Nông nghiệp bắt tay thực hiện CĐML J02.

Đưa đến đâu, giống vào đến đấy. “Ngoại giao” gạo đến đâu người ta nhớ luôn đến đấy. J02 với thân mình tròn ung ủng như gạo nếp đã đánh bật quan niệm từ lâu là gạo chất lượng phải hạt dài và nhỏ.

Hầu hết các hộ nông dân sau khi tham gia vào CĐML vụ đầu còn bán lại cho doanh nghiệp bao tiêu, vụ sau đã biết được chất lượng rồi đều giữ lại phần lớn để ăn, để cho tặng họ hàng, con cái trên thành phố. Dù giá thu mua vụ trước 15.000 đ/kg vụ này đẩy lên 22.000 đ/kg họ cũng nhất định không muốn bán.

Một giống mà đưa vào SX người ta chỉ nhăm nhăm mong bán lại cho doanh nghiệp thì giống đó chất lượng còn phải bàn cãi. Chuyện ngược đời là doanh nghiệp bao tiêu đầu ra cho CĐML J02 phải “năn nỉ” người SX đừng để lại ăn mà nhường bán cho mình.

Cũng thú vị không kém là những người đã trót ăn J02 rồi liền hỏi dò, chung nhau tiền thuê hẳn ô tô tải đến tận cánh đồng mua một mẻ dùng cả năm. 

Bởi thế, anh Nguyễn Văn Ngũ, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chọn tạo SX giống cây trồng Cao Xá (Cty CP Giống - VTNN công nghệ cao Việt Nam) lắc đầu, nhận xét rằng: “Sức lan tỏa của giống này quả là vô địch”.

Theo NNVN