Tuyên Quang: Lá cờ đầu trong xây dựng nông thôn mới

Thứ ba - 14/01/2014 20:02

Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM), Tuyên Quang là địa phương được các bộ, ngành Trung ương đánh giá cao vì có nhiều cách làm hay, hiệu quả, sức lan tỏa mạnh mẽ... Để hiểu rõ hơn về những kinh nghiệm của Tuyên Quang, phóng viên báo Kinh tế nông thôn đã có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thị Hoàng Yến, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh về chương trình này.

Bà có thể cho biết kết quả sau 3 năm triển khai XDNTM của Tuyên Quang?

Ba năm chưa phải là quãng thời gian dài để có thể thay đổi diện mạo của làng quê, nhưng ít nhiều cũng đem lại những đổi thay tích cực trong cuộc sống của người dân. Cách đây 3 năm, khi bắt tay XDNTM, chúng tôi không dám kỳ vọng nhiều, nhưng nhờ sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, nhân dân, mà đến nay Tuyên Quang đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Ban chỉ đạo các cấp, cơ quan thường trực XDNTM đã được hoàn thiện và đi vào hoạt động ổn định; sự vào cuộc mạnh mẽ của các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cũng tạo chuyển biến tích cực trong quá trình tổ chức thực hiện chương trình. Công tác tuyên truyền, vận động được triển khai sâu rộng như: phát động phong trào thi đua “Tuyên Quang chung sức XDNTM”; tổ chức cuộc thi báo chí với chủ đề “Tuyên Quang chung sức XDNTM”, ban hành các ấn phẩm về XDNTM, từ đó tạo sự chuyển biến trong nhận thức, cách làm, cách triển khai của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân.

Giờ đây ở Tuyên Quang, XDNTM đã trở thành phong trào chung, có sức lan tỏa sâu rộng đến tất cả các địa phương, đặc biệt người dân đã nhận thức rõ hơn về mục đích, ý nghĩa của chương trình và vai trò chủ thể của mình, từ đó tự nguyện hiến đất, tháo dỡ tường rào để làm đường giao thông nông thôn, xây dựng nhà văn hoá thôn, bản.

Bên cạnh đó, Tuyên Quang đã đẩy mạnh công tác đào tạo, tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác XDNTM từ tỉnh đến cơ sở. Văn phòng điều phối tỉnh đã phối hợp với các ngành, thành viên ban chỉ đạo biên soạn bộ tài liệu cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh, yêu cầu XDNTM ở địa phương trong từng giai đoạn. Đến nay, tỉnh đã tổ chức được 170 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho 14.576 lượt học viên là cán bộ các cấp. Trong đó, cán bộ cấp tỉnh 120 người, cấp huyện 217 người, cấp xã và thôn bản 14.239 người.

Trên cơ sở triển khai kịp thời các chính sách của Trung ương, Tuyên Quang đã xây dựng và ban hành các cơ chế chính sách để thực hiện chương trình như: bê-tông hoá đường giao thông nông thôn giai đoạn 2011 - 2015; hỗ trợ xây dựng một số công trình hạ tầng kinh tế - xã hội thuộc chương trình XDNTM của tỉnh giai đoạn 2013 - 2015; hỗ trợ các dự án chuyển đổi cây trồng, vật nuôi trong vùng sản xuất hàng hoá tập trung đến năm 2015; hỗ trợ sản xuất cây vụ đông; hỗ trợ vắc-xin và công tác tiêm phòng gia súc; hỗ trợ hội viên Hội Nông dân lãi suất vay vốn để phát triển chăn nuôi...

Nhìn lại 3 năm thực hiện chương trình XDNTM, đến nay số tiêu chí đạt được của các xã đều tăng lên, đặc biệt là các xã điểm; diện mạo nông thôn thay đổi rõ nét, sản xuất phát triển theo hướng hàng hóa và giá trị tăng cao; tỷ lệ hộ nghèo từng bước giảm; các dịch vụ về y tế, văn hóa, giáo dục được cải thiện, an ninh chính trị được củng cố và giữ vững; đội ngũ cán bộ thôn bản, cán bộ xã trưởng thành, nâng cao năng lực tổ chức thực hiện công tác cơ sở.

Tuyên Quang là địa phương được các bộ, ngành Trung ương đánh giá cao về công tác làm đường giao thông nông thôn. Bà có thể cho biết cơ chế, chính sách của tỉnh cũng như kết quả mà tỉnh đạt được trong năm 2013?

Có thể nói, chương trình bê-tông hoá đường giao thông nông thôn là chủ trương lớn của tỉnh nhằm thực hiện 1 trong 4 khâu đột phá của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV. Xác định mục tiêu tập trung huy động nguồn lực phát triển giao thông, tạo bước đột phá mạnh mẽ làm tiền đề đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Vì vậy, sau khi có kết luận của Tỉnh ủy, HĐND, tỉnh đã ban hành cơ chế, chính sách để tổ chức thực hiện. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, trong đó nhà nước hỗ trợ 100% xi măng, ống cống, chi phí vận chuyển xi măng ống cống và kinh phí (2 triệu đồng/km) phục vụ công tác quản lý; nhân dân tự nguyện tổ chức giải phóng mặt bằng, đóng góp vật liệu (cát, đá, sỏi), sức lao động, máy móc thiết bị khác (hoặc bằng tiền) để thực hiện bê- tông hóa đường giao thông nông thôn trên cơ sở hướng dẫn và tập huấn về thiết kế kỹ thuật, trình tự thi công, công tác quản lý, quyết toán các nguồn vốn bê-tông hóa đường giao thông nông thôn của các ngành chuyên môn của tỉnh.

Theo Đề án bê-tông hoá giao thông nông thôn, kế hoạch 5 năm (2011 - 2015), toàn tỉnh cần thực hiện 2.183,88km. Năm 2011, tỉnh đã thực hiện được 665/548km kế hoạch, đạt 121,31% kế hoạch năm. Năm 2012 thực hiện được 604,6/470 km, đạt 128,6% kế hoạch. Trong năm 2013, tính đến ngày 25/11, toàn tỉnh bê-tông hóa được 509/445km, đạt 114,3% kế hoạch. Sau 3 năm, Tuyên Quang đã bê-tông hóa được 1.778,6/2.183,88km, đạt 81,4% kế hoạch 5 năm.

Chương trình bê-tông hóa đường giao thông nông thôn đã đem lại lợi ích to lớn cho chính bản thân người dân, giúp bà con đi lại thuận tiện hơn, tạo động lực phát triển kinh tế, từ đó nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; môi trường nông thôn được cải thiện.

Bên cạnh kết quả đạt được, Tuyên Quang đang gặp những khó khăn gì trong XDNTM, thưa bà?

Kết quả mà Tuyên Quang đạt được còn khiêm tốn, bởi tỉnh vẫn còn gặp nhiều khó khăn nên ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình thực hiện như: xuất phát điểm của tỉnh thấp; hệ thống hạ tầng còn thiếu, không đồng bộ; sản xuất còn manh mún, thiếu liên kết, chưa tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa có sức cạnh tranh cao; thu nhập bình quân đầu người thấp; tỷ lệ hộ nghèo cao. Nhận thức của cán bộ và nhân dân ở một số nơi còn hạn chế và chưa đầy đủ; vẫn còn tư tưởng trông chờ ỷ lại vào sự đầu tư của nhà nước trong XDNTM.

Do ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế nên việc huy động vốn của doanh nghiệp và các thành phần kinh tế khác đầu tư phát triển ở khu vực nông thôn nhằm xã hội hóa trong XDNTM rất khó khăn; nguồn vốn đối ứng từ ngân sách huyện và xã còn hạn chế; huy động nội lực của cộng đồng dân cư, nhất là một số xã của các huyện vùng cao, vùng sâu, vùng xa có địa bàn rộng, dân cư sống không tập trung, thu nhập thấp, rất khó để bố trí kinh phí đối ứng thực hiện chương trình.

Bộ máy vận hành chương trình hiện nay còn thiếu cán bộ chuyên trách ở các cấp, trình độ cán bộ cơ sở nhiều nơi còn hạn chế…

Bà có thể cho biết hướng tháo gỡ những khó khăn này trong thời gian tới?

Để từng bước tháo gỡ khó khăn, Tuyên Quang cần có sự phối hợp hướng dẫn, tháo gỡ của nhiều cấp, nhiều ngành từ Trung ương tới địa phương. Đối với Trung ương, cần điều chỉnh, ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp với thực tế của chương trình như: tín dụng, thương mại, hỗ trợ phát triển sản xuất, thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; tăng nguồn vốn hỗ trợ trực tiếp cho chương trình.

Đối với địa phương, tỉnh sẽ tăng cường hơn nữa công tác chỉ đạo điều hành, kiểm tra giám sát của các cấp ủy chính quyền; đẩy mạnh công tác tuyên truyền để thống nhất nhận thức của cả hệ thống chính trị, của mỗi người dân, đồng thời, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để phát triển sản xuất hàng hóa, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn.

Đánh giá, điều chỉnh bổ sung, xây dựng và ban hành các chính sách phù hợp hơn nữa, đặc biệt quan tâm đến chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất hàng hóa bền vững cho nông dân để họ củng cố nội lực, từ đó tham gia XDNTM. Tạo môi trường thuận lợi, kêu gọi đầu tư từ các thành phần kinh tế vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn của tỉnh.

Kết hợp giữa ưu tiên chỉ đạo điểm và đẩy mạnh triển khai trên diện rộng. Tổng kết, đánh giá để rút ra được những mô hình, cách làm hay, gương điển hình để từ đó phát triển, nhân rộng. Phấn đấu các xã điểm cơ bản đạt chuẩn NTM (từ 14 tiêu chí trở lên). Tiếp tục nâng cao tỷ lệ số tiêu chí đạt chuẩn đối với các xã còn lại.

Xin cảm ơn bà!

Nguồn: kinhtenongthon.com.vn