Thời điểm này thường là lúc bận rộn nhất của bà con nông dân Lộc Hà. Lúa xuân vào chính vụ cấy thì mùa xuống giống lạc cũng đã “thúc lưng”. Trước khi nghỉ tết, bà con phải hoàn thành cấy lúa, đồng thời, tranh thủ làm đất gieo trỉa lạc. Theo chị Trần Thị Tam (xã Thạch Bằng): “Mọi phương tiện, máy móc đã sẵn sàng, chỉ chờ đất ráo là chúng tôi tập trung ra đồng, cày đến đâu, vun luống đến đó, nếu thuận lợi thì ruộng lạc nhà tôi sẽ hoàn thành gieo trỉa trước tết”.
Vào lúc cao điểm, bà con có thể huy động 2-3 máy làm đất trên đồng hoặc cho trâu, bò kéo khi “cháy” máy cơ giới. So với các địa phương khác, điều kiện canh tác lạc ở Lộc Hà khá đặc biệt. Không chủ động nước nên bà con có tập quán làm lạc xuân sớm nhằm tránh tình trạng hạn hán, nhất là vào thời điểm lạc đâm tia và ra hoa. Hơn thế, ra tết thường xảy ra mưa rét, gây ngập úng cục bộ sẽ rất khó khăn cho công việc gieo trỉa. Ngặt nỗi, mấy ngày nay, trời chuyển rét đậm, lại mưa phùn nên tiến độ sản xuất bị chậm lại. Đến thời điểm này, toàn huyện đã gieo trỉa được khoảng 10 ha, tập trung nhiều nhất là Thạch Bằng, Thạch Châu và Thịnh Lộc.
Công tác làm đất sản xuất vụ lạc xuân của bà con Vũ Quang cũng được bắt đầu từ nhiều tuần trước. Xen giữa khung xuống giống lúa xuân, bà con ra đồng cày ải đất lạc. Ông Nguyễn Thanh Sơn - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Vũ Quang cho biết: “Bà con đã hoàn thành cày ải đất lạc trước đợt rét hại vừa qua. Ít ngày nữa khi nắng ráo trở lại, bà con sẽ bắt đầu ra đồng gieo trỉa, đảm bảo hoàn tất trước 10/2 theo khung lịch thời vụ của tỉnh”.
Nhiều năm nay, huyện thường xuyên tập huấn, hướng dẫn quy trình sản xuất các giống lạc có phẩm cấp cao, khả năng thích ứng và phát triển tốt như L14, L23 và V79. Đồng thời, tuyên truyền, vận động nhân dân khai thác hết quỹ đất nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế.
Kỳ Anh là huyện dẫn đầu diện tích gieo trỉa với 2.800 ha, ở những vùng có diện tích lớn, trung bình mỗi xã có thể đạt 200-300 ha. Bắt đầu xuống đồng làm lạc xuân từ 25/1, thời vụ gieo trỉa của vựa lạc phía Nam chia thành 2 đợt, thường ở những xã vùng ngoài (Kỳ Bắc, Kỳ Phong, Kỳ Xuân) và những xã vùng trên (Kỳ Thượng, Kỳ Trung, Kỳ Sơn…) sẽ tiến hành làm sớm hơn, còn những vùng đất đặc thù, độ ẩm cao sẽ làm vào cuối lịch gieo trỉa. Năm nay, đầu vụ, thời tiết không thuận lợi nhưng bà con vẫn ưu tiên cho cây trồng chủ lực này. Đến thời điểm này, toàn bộ đất đã được bừa sạch và bắt đầu xuống giống tập trung.
Tết càng đến gần thì không khí lao động trên những đồng lạc càng khẩn trương. Theo báo cáo của ngành chuyên môn, toàn tỉnh đã gieo trỉa được 100 ha, so với mọi năm, tiến độ gieo trỉa lạc xuân năm nay muộn hơn. Một phần là do thời vụ lạc xuân trùng với thời điểm xuống giống các trà lúa chủ lực của vụ xuân 2016. Mặt khác, thời tiết diễn biến bất thường, đặc biệt là đợt rét kỷ lục đã kéo nhiệt độ cả tỉnh xuống ngưỡng rét hại (6-7oC) kèm theo mưa khiến đất bị ngâm nhão, khó khăn trong công tác làm đất và gieo trỉa của bà con nông dân.
Thời vụ lạc xuân 2016 bắt đầu từ cuối tháng 1 đến giữa tháng 2. Để giảm áp lực cho cuối vụ xuống giống, ngành chuyên môn khuyến cáo các địa phương ra quân làm đất, gieo trỉa từ trong tết. Bởi vậy, dù trăm công ngàn việc đổ dồn vào những ngày cuối năm, thì bà con cũng nên ưu tiên hàng đầu cho sản xuất, bố trí thời gian hợp lý cho từng loại cây trồng để giành thắng lợi trọn vẹn vụ xuân.
Nguyễn Oanh
Baohatinh.vn