Sáp nhập thôn xóm tạo sức mạnh xây dựng nông thôn mới

Xóm làng - nền tảng của mọi phong trào

Làng xã, thôn xóm, khối phố có vị trí hết sức quan trọng trong việc thực hiện đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Trong quy luật chung ấy, hệ thống thôn xóm, khối phố là nền tảng bền vững để Can Lộc đẩy mạnh phong trào xây dựng nông thôn mới.

Xã Tiến Lộc cơ bản hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng theo lộ trình xây dựng nông thôn mới

Hoạt động của hệ thống thôn, xóm, khối phố thông qua sự quản lý điều hành của các tổ chức chi bộ đảng, các chi hội đoàn thể đã phát huy hiệu quả công tác vận động nhân dân tích cực thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, chắt lọc tiếp thu ý kiến của nhân dân để phản ánh cho Đảng và chính quyền các cấp đảm bảo sự ổn định từ cơ sở.

Tuy nhiên, thực trạng quy mô thôn xóm, khối phố vẫn nhỏ, cơ cấu tổ chức hệ thống cán bộ cồng kềnh, kinh phí chi trả lớn nhưng hiệu quả thấp, ảnh hưởng đến chất lượng phong trào của địa phương. Trước yêu cầu phát triển bền vững của quê hương trên con đường xây dựng nông thôn mới, công tác quy hoạch hành chính càng trở nên cực kỳ quan trọng.

Thực trạng trước sáp nhập

Trao đổi với ông Nguyễn Xuân Trung - Trưởng phòng Nội vụ huyện Can Lộc được biết: Trước khi sáp nhập toàn huyện Can Lộc có 281 xóm, khối phố, trong đó 100 xóm, khối phố có quy mô dân số dưới 100 hộ; quy mô thôn, xóm, khối phố giữa các địa phương có cùng điều kiện địa lý, số dân như nhau nhưng có sự chênh lệch khá lớn cả về số xóm và số dân của từng xóm, trong đó có xã 9-10 xóm với quy mô mỗi xóm từ 150 - 300 hộ, trong khi có xã từ 15 - 19 xóm với quy mô mỗi xóm chỉ có 70 - 80 hộ, cá biệt có xóm 25- 34 hộ. Toàn huyện có 1.696 cán bộ thôn, xóm, khối phố được hưởng chế độ do ngân sách tỉnh, huyện chi trả, 87 cán bộ xóm và hàng trăm can bộ tổ liên gia do ngân sách của các xã, thị trấn tự chi trả.

Hệ thống cung cấp nước sạch đã được triển khai khắp trên địa địa bàn toàn huyện

Hệ thống thôn, xóm, khối phố ở huyện Can Lộc có quy mô nhỏ, đội ngũ đảm nhiệm công việc ở thôn, xóm thiếu ổn định, năng lực tổ chức, vận động quần chúng hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của địa phương, nhất là phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Đơn vị xóm, khối phố còn bộc lộ một số hạn chế như phát triển thiếu quy hoạch, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn yếu kém, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động và đổi mới cách thức sản xuất còn chậm.

Thực trạng quy hoạch làng xóm, thôn, khối phố trên địa địa bàn trong nhiều năm qua chưa hợp lý, chưa đồng bộ, khu dân cư không tập trung, thiếu quy hoạch, dẫn đến khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, các xã, thị trấn đã nhận thức sự cần thiết và yêu cầu khách quan của việc sáp nhập thôn, xóm mang lại hiệu quả tích cực về nhiều mặt, được cán bộ, Đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ cao. Ngay cả số xóm trưởng, Bí thư Chi bộ không cơ cấu tái cử sau khi sáp nhập cũng đã ý thức được chủ trương đúng đắn của Đảng và nhà nước, nêu cao trách nhiệm tích cực hưởng ứng với tinh thần tất cả vì sự nghiệp xây dựng nông thôn mới.

Can Lộc tập trung phát triển cơ giới hóa nông nghiệp.

Do đó, ngay sau khi tiếp nhận tinh thần chủ trương về quy hoạch, tổ chức lại mạng lưới thôn xóm, khối phố, đầu năm 2011 Huyện ủy Can Lộc đã tập trung chỉ đạo quyết liệt cả hệ thông chính trị vào cuộc và kịp thời ra nhiều văn bản quán triệt, tuyên truyền, hướng dẫn soát xét cơ cấu, quy hoạch lại mạng lưới thôn, tổ dân phố của toàn huyện, tích cực triển khai đề án sáp nhập thôn, xóm theo đúng kế hoạch chung của tỉnh.

Sau khi rà soát, đánh giá, cân đối lại dân cư trên địa bàn, đồng thời kiểm tra bộ máy làm việc hành chính các cấp cũng như các đơn vị hành chính sự nghiệp có nhiều bất cập bởi nguồn thu ngân sách của tỉnh còn thấp, việc chi trả nuôi bộ máy là quá sức so với nguồn ngân sách thu vào, vì thế, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Can Lộc đã khẩn trương triển khai đề án mang tính đột phá nhằm chấn chỉnh, quy hoạch, sắp xếp lại hệ thống thôn, xóm đảm bảo quy mô đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới phát triển theo hướng bền vững và vẫn đảm bảo phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

Từ một chủ trương đúng

Đầu năm 2011, mặc dù còn tập trung cao độ lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương nhưng Ban Thường vụ Huyện ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sáp nhập thôn, xóm, khối phố. Đặc biệt, sau khi tiếp thu chủ trương của Ban Thường vụ Huyện uỷ; Nghị quyết HĐND, Đề án UBND dân huyện, các xã đã xây dựng Đề án, kế hoạch triển khai, tổ chức tuyên truyền phổ biến sâu rộng trong toàn Đảng bộ và nhân dân từ chi hội, đoàn thể các xóm, khối phố.

Can Lộc sôi nổi phong trào xây dưng nông thôn mới

Khi bắt tay vào thực hiện, đa số ý kiến đồng thuận nhưng cũng không ít ý kiến băn khoăn, nghi ngờ, cho rằng việc làm này quá táo bạo bởi tiềm thức của một số cán bộ xã, thôn còn mang tính duy ý chí, nên khi thực hiện chủ trương này dứt khoát họ sẽ phản đối kịch liệt. Tuy nhiên, từ một chủ trường đúng công với công tác tuyên truyền vận động cũng được thực hiện trước một bước để người dân thấu tận chủ trương của tỉnh đề ra nên việc sáp nhập thôn, xóm, tinh giản bộ máy đã đạt được kết quả khả quan.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Đề án sáp nhập thôn, xóm, khối phố, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo, phân công bố trí cán bộ, các tổ công tác tiến hành khảo sát, hướng dẫn quy trình thủ tục, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Sau gần 8 tháng thực hiện đến ngày 30 tháng 11 năm 2011 Can Lộc là đơn vị đầu tiên trong toàn tỉnh được UBND tỉnh ra Quyết định phê duyệt hoàn thành đề án sáp nhập thôn, xóm. Khi có phê duyệt của tỉnh, huyện đã khẩn trương tiến hành sáp nhập, ra mắt, kiên toàn công tác tổ chức cán bộ các đơn vị thôn xóm và khối phố đi vào hoạt động nền nếp, tạo được niềm tin phấn khởi trong nhân dân, được các địa phương, đơn vị các huyện bạn đến học tập và triển khai.

Trao đổi với chúng tôi, Bí thư Huyện ủy Can Lộc Bùi Đức Hạnh phấn khởi cho biết: Trước khi sáp nhập toàn huyện có 281 xóm, khối phố nay còn lại 212 thôn, khối phố tại 20 xã, thị trấn giảm được 69 xóm, khối phố. Quá trình triển khai những thôn, xóm miền núi khó khăn được điều chỉnh hợp lý để phát huy hiệu quả cao hơn, cụ thể như ở xã Thường Nga, Mỹ Lộc. Sau khi sáp nhập các thôn, khối phố đi vào hoạt động ổn định, nhanh chóng kiện toàn lại ban cán sự xóm. Đặc biệt, thành công của Can Lộc là sau sáp nhập toàn huyện giảm được 207 cán bộ thôn xóm thuộc các chức danh, Bí thư Chi bộ, Thôn trưởng và Công an viên, giảm được 345 cán bộ Chi hội đoàn thể. Theo đó, phụ cấp chi trả cho cán bộ cấp xóm, khối phố mỗi năm giảm được 2.166.876. 000 đồng. Đặc biệt giảm xây mới được 69 hội quán ước tính tiết kiệm được khoảng hơn hàng chục tỷ đồng.

Hồng Hà đang xúc tiến chuẩn bị mặt bằng để xây mới hội quán xóm khang trang to đẹp hơn

Sức bật mới

Sau khi sáp nhập, trên cơ sở nhà nước và nhân dân cùng làm, các xã đã tranh thủ nguồn hỗ trợ từ ngân sách và nguồn vận động đóng góp của nhân dân đầu tư hơn 15 tỷ đồng để xây dựng mới 28 hội quán đảm bảo quy mô, diện tích, thiết chế văn hoá theo tiêu chuẩn xây dựng nông thôn mới. Toàn huyện có 238 cán bộ là Bí thư Chi bộ, xóm trưởng, công an viên và 344 trưởng các Chi hội cấp xóm không tái cử sau khi sáp nhập xóm đã được UBND huyện trích ngân sách hỗ trợ 03 tháng phụ cấp.

Chúng tôi đã có dịp về ghé thăm xã Tiến Lộc- một trong những địa phương đã làm tốt công tác sáp nhập thôm xóm được nhân dân đồng tình ủng hộ cao. Sau sáp nhập thôn, đã góp phần tích cực tạo tiền đề vững chắc để đảng bộ và nhân dân xã Tiến Lộc đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước thiết thực và hiệu quả. Nhiều đơn vị xóm mới đã nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, triển khai nhiều công trình xây dựng hạ tầng cơ sở đảm bảo theo đúng ccacs tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.

Trước đây, xã Tiến Lộc trước đây với dân số chỉ hơn 4.000 nhân khẩu với hơn 990 hộ dân được phân bố theo 11 thôn, cán bộ thiếu chuyên môn, hiệu quả công tác vận động quần chúng, tổ chức phong phong trào hoạt động của địa phương gặp rất nhiều khó khăn, khai thác nội lực hạn chế, ảnh hưởng rất lớn đến tiến trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, nhờ được sự chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy các cấp và sự đồng thuận cao của cán bộ và nhân dân, Tiến Lộc đã triển khai hoàn thành tốt vệc sáp nhập thôm xóm.

Rạng rỡ niềm tin ngày mới

Từ 11 xóm trước đây đã được nhập lại thành 7 xóm, tinh giảm được 31 can bộ xóm và các tổ chức đoàn thể, tiếu kiệm nguồn chi trả ngân sách cho cán bộ xóm đạt hơn 108 triệu đông. Theo đó, dân số của các xóm tăng lên, chất lượng công tác cán bộ của tiểu ban mặt trận xóm được tăng lên không khí sinh hoạt công đồng sôi nổi hơn trước. Đặc biệt hiện nay toàn xã không có chi bộ trắng như trước đây nên hiệu quả tổ chức phong trào và công tác huy động sức đóng góp của nhân dân mạnh hơn nhiều so với trước đây do đó các hoạt động phong trào của địa phương cũng khởi sắc hơn.

Tiếp cận địa bàn xóm Hồng Hà (xã Tiến Lộc) sau sáp nhập xóm, được chứng kiến không khí phong trào bề nổi nơi đây thật ấn tượng. Trao đổi với chúng tôi, Bí thư xóm Hồng Hà Phạm Tiến Hợi Phần khởi chia sẻ, xóm Hồng Hà Đước sáp nhập trên cơ sở hai xóm Hà Đông và Đông Hồng với quy mô dân số hiện nay đạt gần 200 hộ dân. Hà Đông là một giáo toàn tòng, chỉ với 79 hộ dân, không có chi bộ, nhưng kể từ khi được sáp nhập, hoạt động sinh hoạt cộng đồng khởi sắc hẳn lên. Bà con giáo và lương đã phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, sát cánh cùng nhau xây dựng đời sông mới.

Đặc biệt, mới vừa qua, với tinh thần nhà nước và nhân dân cùng làm, chỉ trong 2 ngày xóm Hồng Hà đã huy động sức dân đóng góp được gần 200 triệu đồng, triển khai xây dựng mới hơn 1km đường bê tông liên thôn. Hiện nay xóm Hồng Hà đang xây dựng kế hoạch huy động nguồn nội lực để đầu tư xây mới lại nhà hội quán đáp nhu cầu sinh oạt của của bà con nhân dân trong thôn. Theo đó nhiều nghành nghề hoạt động sản xuất kinh doanh cũng được mở rộng không ngừng tăng nhanh thu nhập đời sống và là tín hiệu vui để bà con cư dân xóm Hồng Hà thực hiện thành công mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Quang Sáng
Theo baohatinh.vn