Năng suất và chất lượng cây nông nghiệp: Cần sự hợp tác “3 nhà”

Thứ hai - 26/11/2012 04:31

Từ kết quả đạt được tại 2 vùng thí điểm trồng ngô và rau ở xã Vân Hà, huyện Đức Thọ và xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức, Hà Nội, bà con nông dân đã nhận thấy rõ lợi ích của việc ứng dụng công nghệ và kỹ thuật tiên tiến trong canh tác nông nghiệp của Thụy Sĩ. Tuy nhiên, để có thể phát triển canh tác theo phương pháp mới trên diện rộng thì phải cần đến sự nỗ lực từ 3 phía: nhà quản lý – nhà khoa học – nhà nông.

Trung tuần tháng 11/2012, chúng tôi theo chân đoàn cán bộ của Sở NN&PTNT Hà Nội và các chuyên gia của Tập đoàn Syngenta (Thụy Sĩ) xuống đánh giá hiệu quả của mô hình trình diễn trồng ngô lai giống NK do Syngenta tài trợ giống và chuyển giao kỹ thuật. Khắp một dải đất phù sa màu mỡ của vùng ven đê là những ruộng ngô xanh tốt ngút tầm mắt. Các nhóm bà con nông dân đi thăm đồng phấn khởi với ruộng ngô sắp cho thu hoạch. Nhanh tay với một lá ngô bánh tẻ cuốn quanh bảo vệ bắp ngô còn non, chị Tâm – một nông dân của xã Vân Hà, huyện Đức Thọ, cười nói: “Đúng là 2 ruộng ngô cạnh nhau, trồng cùng một loại giống, bắt đầu tra hạt cùng thời điểm, nhưng một ruộng áp dụng kỹ thuật và phương thức chăm sóc theo hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp thì lá tốt và bắp to hơn hẳn so với ruộng bên được chăm sóc theo phương pháp truyền thống của bà con nông dân chúng tôi”.

Ông Đào Xuân Thường, Phó phòng Trồng trọt, Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết: “Năng suất trồng ngô hiện tại bằng giống thông thường của bà con nông dân nơi đây đạt khoảng 6 tấn/ha, nhưng nhờ việc hỗ trợ chọn giống, xử lý hạt giống, làm cỏ, bón phân và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn đúng quy trình nên năng suất ngô NK được nâng cao tới 7 – 8 tấn/ha, mang lại thu nhập tăng thêm cho bà con khoảng 6 – 10 triệu đồng/ha”.

Tuy nhiên, ông Đào Xuân Thường đã chia sẻ, những nhà quản lý, nhà khoa học sẽ không ngần ngại quyết định chọn giống ngô có giá giống cao nhưng cho năng suất vượt trội, còn với bà con nông dân tại vùng thí điểm nói riêng và tại vùng đồng bằng sông Hồng nói chung thì giá giống cao luôn là nỗi trăn trở lớn. Giá giống ngô NK được bán với giá 80 ngàn đồng/kg là mức quá cao so với giá giống ngô đang trồng phổ biến, làm hạn chế việc đầu tư thâm canh của bà con nông dân. Trong khi đó, Sở NN&PTNT Hà Nội đang có chủ trương phát triển diện tích trồng ngô trên 800 ngàn ha đất nông nghiệp do nhu cầu ngô hạt phục vụ cho sản xuất thức ăn chăn nuôi của miền Bắc rất lớn. Hiện nhiều nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi vẫn đang phải nhập khẩu nguyên liệu rất lớn. Vì vậy, Hà Nội rất cần những giống ngô có thời gian sinh trưởng ngắn, cho năng suất cao và chất lượng tốt.

Bà con nông dân đã nhận thấy rõ lợi ích của việc ứng dụng công nghệ và kỹ thuật tiên tiến trong canh tác nông nghiệp của Thụy Sĩ.

Phân tích dưới góc độ không nên bỏ qua khía cạnh lợi ích kinh tế để cân nhắc và đánh giá giá giống, ông Martin Taylor, Chủ tịch Tập đoàn Syngenta AG Thụy Sĩ nhấn mạnh, hiệu quả của giống ngô lai NK đã được Sở NN&PTNT Hà Nội kiểm chứng và đánh giá rất cao từ nhiều năm qua. Chính phủ Việt Nam cũng đã nhận thấy rõ tiềm năng của 2 loại cây lương thực là lúa và ngô. Và theo những nghiên cứu, phân tích, đánh giá của chúng tôi thì khả năng tăng suất và chất lượng của 2 loại cây lương thực này tại Việt Nam còn rất cao. Tất nhiên, tâm lý của người nông dân đối với công nghệ mới và kỹ thuật mới là luôn thấy đắt, nhưng bà con cần nhìn sâu rộng hơn tới vấn đề đằng sau công nghệ, kỹ thuật mới là hiệu quả. Hơn nữa, việc ứng dụng công nghệ và giống năng suất cao còn giúp Việt Nam giảm nhập khẩu nguyên liệu, tiết kiệm được ngoại tệ và nâng cao đời sống người dân.

Lợi ích kinh tế tăng tới 20%, đời sống bà con nông dân được cải thiện đáng kể là những ghi nhận của phóng viên khi cùng đánh giá hiệu quả của dự án hỗ trợ nông dân Hợp tác xã Tiền Lệ, xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức thâm canh tăng năng suất hoa màu theo tiêu chuẩn VietGap. Ngoài sự hỗ trợ về vốn, các chuyên gia của Syngenta đã hướng dẫn bà con nông dân kỹ thuật làm đất, xử lý hạt giống, chăm sóc... Chỉ tính riêng cụm điểm 3ha trồng rau ăn lá của HTX Tiền Lệ đã được Cấp giấy chứng nhận rau an toàn đạt tiêu chuẩn VietGap, 19 hộ xã viên của HTX đã thâm canh gối vụ được tới 7 vụ/năm, tăng 2 vụ/năm so với mô hình trồng rau thông thường. "Trung bình các hộ xã viên thu hoạch 1 tháng/vụ, doanh thu đạt 20 triệu đồng/sào/năm. Sau khi trừ đi chi phí thuê đất, mua giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật an toàn, lợi nhuận thu về đạt tới 15 triệu đồng/sào/năm, tăng 20% so với mô hình sản xuất rau thông thường" – ông Nguyễn Văn Hào, Chủ nhiệm HTX Tiền Lệ, cho biết.

Theo đánh giá của ông Nguyễn Như Khương, Phó Chủ tịch UBND xã Tiền Yên, kết quả này vượt xa sự mong đợi của bà con nông dân. Bà con đã làm quen được với tập quán canh tác mới, đảm bảo được môi trường, sức khỏe của bà con trực tiếp làm việc trên cánh đồng, vừa có rau sạch cung cấp cho thị trường, vừa tăng thu nhập.

Tuy nhiên, do chủng loại (chỉ khoảng 13 – 14 loại) và sản lượng rau (trung bình khoảng 1 tấn/ngày, thời kỳ cao điểm cũng mới chỉ đạt 1,5 – 2 tấn/ngày) còn hạn chế, nên cả về sản lượng và chủng loại rau mà HTX Tiền Lệ cung cấp ra thị trường đều chưa thể đáp ứng nhu cầu của các kênh tiêu thụ lớn như hệ thống siêu thị, nhà hàng, khách sạn. Bởi vậy mà các hộ xã viên vẫn đang phải tự sản, tự tiêu thông qua hình thức bán buôn tại các chợ đầu mối rau quả, đưa vào các trường học, bếp ăn tập thể. Ông Nguyễn Văn Hào chia sẻ, nhiều hộ xã viên đã đề nghị HTX đứng ra tiêu thụ, nhưng chắc cũng phải chờ tới khi sản lượng và chủng loại rau phong phú hơn, muốn vậy thì cần phải tăng diện tích và đa dạng hóa mặt hàng.

Được biết, từ mô hình thành công này, lãnh đạo xã Tiền Yên tiếp tục phối hợp với Sở NN&PTNT Hà Nội, Phòng Nông nghiệp huyện Hoài Đức phát triển mở rộng sản xuất thêm 31 ha trồng rau đã được cấp Giấy chứng nhận sản xuất rau an toàn. Đồng thời, công tác khảo sát, vận động, họp dân đang được triển khai tích cực để xúc tiến dồn điền đổi thửa, quy hoạch lại vùng sản xuất rau an toàn để kịp tiến độ dự kiến mở rộng thêm vùng sản xuất vào năm 2013. Xã viên Cừu Duy Phương kiến nghị, nông dân vẫn đang canh tác 100% thủ công, vì vậy rất mong được tiếp cận với những công nghệ mới nên cần sự hỗ trợ nhiều hơn nữa từ phía các doanh nghiệp, tổ chức như Syngenta.

Tại buổi tọa đàm với Thứ Trưởng Bộ NN&PTNT Bùi Bá Bổng chiều ngày 16/11 vừa qua, ông Martin Taylor khẳng định sẽ tiếp tục giúp đỡ và ủng hộ ngành nông nghiệp Việt Nam về công nghệ và giống năng suất cao. Đánh giá cao sự hợp tác của Syngenta với nông nghiệp Việt Nam trong hơn 20 năm vừa qua, Thứ trưởng Bùi Bá Bổng nhấn mạnh, hiện tại Syngenta đang dẫn đầu trong việc cung cấp các sản phẩm bảo vệ thực vật cho Việt Nam. Vì vậy, Bộ NN&PTNT Việt Nam mong muốn Tập đoàn tiếp tục tăng cường hợp tác công - tư hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững trên 3 lĩnh vực chính: hợp tác đầu tư nghiên cứu khoa học nông nghiệp trong điều kiện nền sản xuất nhỏ của Việt Nam; hợp tác chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân qua hệ thống khuyến nông; hợp tác phát triển sản xuất và chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp bằng phương thức tiếp cận giải pháp tổng thể lên cây trồng.

Hồng Thoan
Theo Diễn đàn Doanh nghiệp